لا تردّلهم دعوة ،
يكى از فضيلتهاى اهل تقوا كه ويژه ايشان است استجابت دعا مىباشد ، كه چون پيوسته در عبادت و اطاعت خدا هستند ، روحشان كمال يافته و در پيشگاه حق تعالى كرامت و شرافت كسب كردهاند به مقامى دست يافتهاند كه دعايشان ردّ نمىشود ، البته اين خصوصيت علاوه بر آن است كه در لذتهاى دنيا با غير خود شريك و در خوشيهاى كاملتر آخرت از ديگران ممتازند .
4 اصل چهارم از اصول مطالب اين عهدنامه آن است كه امام ( ع ) بندگان خدا را از مرگ و نزديك بودنش به آنها بر حذر مىدارد ، و آنان را آگاه مىكند كه هدفش از اين هشدار آماده كردن ايشان براى مرگ و فراهم كردن توشه لازم به منظور برخورد با آن مىباشد تا از خسران و زيان غفلت و بىخبرى دور باشند و توشه اين راه هم چنان كه دانستى ، پرهيزكارى و عمل صالح است و دستور آمادگى براى مرگ را به اين مطلب تاكيد فرموده است كه مرگ براى هر كس آيندهاى انديشناك و پيش آمدى مهم با خود به ارمغان مىآورد ، و بيان فرموده است كه آن پيشامد ، ممكن است امرى خير و شايسته و نعمتى خالص و پيوسته ، و يا شرّ و زيانبار باشد ، تا اين كه رغبت و تمايل انسان را نسبت به تقوا و پرهيزكارى
[ 733 ]
و مهيا كردن اسباب خير و دفع شرور تحمّل شده بعد از مرگ را شدت دهد ، و سپس بيان داشته است به اين كه خيرى كه مرگ به ارمغان مىآورد نعمت بهشت است ، و مراد از شر ، آتش مىباشد و آنچه باعث نزديكى به هر كدام از آنها مىشود عمل انسانى است و بعد به منظور اين كه آمادگى براى مرگ را بيشتر تاكيد كند مىفرمايد مرگ امرى حتمى است و گريزى از ملاقات آن نيست و براى انسانها كه مرگ به سرعت در تعقيبشان است كلمه طرداء را استعاره آورده تا نشان دهد كه آنها چون شكار ، و مرگ مانند سواركارى كوشا در جستجوى آنان مىباشد و مرگ با انسان از سايه به صاحبش همراهتر و نزديكتر است زيرا سايه گاهى كه آفتاب و روشنايى نباشد از صاحب سايه جدا مىشود اما مرگ هرگز از آدمى دست بردار نيست .
