اجدبهم قرارا ،
و در بى حاصلترين جاها قرار داشتند ، زيرا آن بيابانهاى خشك با شهرها و سرزمينهاى آباد قابل مقايسه نبود .
در عبارت بعد ، واژه جناح استعاره از چيزى است كه به آن سبب خواسته آنان بر آورده شود و تقويت شوند هر گاه به آن پناه برند ، و كنايه از اين مطلب است كه كسى نداشتند كه در خواستشان را پاسخ دهد تا به سبب آن از گرفتاريها مصون بمانند ، و نيز لفظ ظلّ استعاره از نيروى تعاون و هميارى و دستگيرى يكديگر است كه لازمه انس و الفت با هم باشد و دليل مشابهت اين دو امر آن است : همچنان كه سايه باعث آسايش و حفظ از گرماى آفتاب مىشود اين امور
[ 506 ]
نيز آدمى را از حرارت آتش جنگ و دشمنى ، سالم نگه مىدارد .