ايها الناس ألقوا هذه الازمّه ،
امام ( ع ) پس از بيان وضع اسفبار آينده جامعه خود ، اكون به راهنمايى آنها پرداخته و مىفرمايد : اى مردم ، اين بندها كه باعث سنگينى بار شما شده است از دستهاى خود باز كرده و بر زمين افكنيد .
لغت ازمّه كه جمع زمام و به معناى بند و افسار مىباشد ، استعاره از انديشههاى فاسدى بود كه پيروى مىكردند و خواهشهاى نفسانى كه آنها را به گناه و معصيت مىكشاند ، در واقع حضرت آن مردم را به شترانى تشبيه فرموده است كه با افسارهايى به اين طرف و آن طرف كشيده مىشوند . و فعل ألقوا استعاره از عمل نكردن به افكار باطل و دورى كردن از آنهاست و مراد به كلمه ظهور ، نفسهاى آنان و به اثقال ، سنگينى بار گناه مىباشد چنان كه در قرآن نيز به اين تشبيه تعبير شده است : « وَ هُمْ يحْمِلُونَ أوْزارَهُمْ عَلى ظُهُوْرِهِمْ » [ 4 ] ، و جاى ديگر مىفرمايد « وَ لِيَحْمِلُنَّ أثقالَهُمْ و أثْقالاً مَعَ أثقالِهم [ 5 ] » و در حقيقت خصلتهاى ناپسندى كه بر اثر گناه در نفوس اين گونه انسانها جايگزين شده پشت او را سنگين كرده و ، وى را از بالا رفتن به سوى مقام قدس و جايگاه ابرار و
[ 4 ] سوره انعام ( 6 ) بخشى از آيه ( 30 ) يعنى : . . . و آنها بار گناهان خويش را بر دوش مىگيرند . . .
[ 5 ] سوره عنكبوت ( 29 ) قسمتى از آيه ( 12 ) يعنى : و آنها علاوه بر بار سنگين خود گناه هر كس را كه گمراه كردهاند به دوش مىگيرند .
[ 325 ]
نيكوكاران باز مىدارد ، همچنان كه سنگينى محمولههاى بزرگ حيوان را از سرعت در راه رفتن باز مىدارد كلمات القوا و اذمّه ، را به اين سبب استعاره آورده كه بيشتر كار دست مىباشد لذا از كلمه دست براى ترشيح آن استفاده كرده و عبارت : من ايديكم را بيان فرموده است حاصل معنا آن است كه امام ( ع ) مردم زمان خود را امر فرموده است كه انديشههاى تباهىآور را ترك كنند و دنبال هواهاى نفسانى نروند و براى اين كه آنان را بيشتر از اين كارها باز دارد ، سرانجام شوم آن را كه تحمّل بارهاى سنگين و طاقت فرساى گناهان است به آنان خاطر نشان ساخته و سپس به منظور اين كه متفرق شدن و جدايى از مقام رهبرى نيز از جمله انديشههاى ناروا مىباشد به آنان گوشزد مىفرمايد كه وى را رها نكنند و از پيرامونش پراكنده نشوند .
