حتى فتر معلله ،
در اين جمله امام ( ع ) غايت و نتيجه نهايى حالات شخص محتضر را بيان فرموده است ، و مراد از كلمه معلّله طبيب اوست ، و لال بودن اهل و خانواده او در جواب سائل ، اشاره به ساكت بودن آنان در پاسخ كسى است كه احوال او را از آنها جويا مىشود ، و لال بودن آنها را به جاى سكوتشان استعاره آورده است ، كه مانند اشخاص ، زبان از كار افتاده و لال در پاسخ ،
سكوت اختيار مىكنند ، زيرا از يك طرف ، به دليل اين كه سالم نيست ،
نمىتوانند خبر از تندرستى او بدهند ، و از طرف ديگر دلشان راضى نمىشود كه شدّت بد حالى او را آشكار كنند .
