فى موقف ،

اين كلمه متعلق به فعل صار مى‏باشد ، و منظور از آن ، موقف قيامت است ، اين بديهى است كه آنچه در دنيا ، جديد و فربه ، به حساب مى‏آيد ، در روز قيامت كهنه و لاغر و بالاخره بى‏اعتبار مى‏باشد ، تنگى توقفگاه قيامت ، يا به آن دليل است كه ازدحام جمعيت در آن روز بسيار است و يا به خاطر آن است كه توقف در آن جا به سبب طولانى بودن آن خسته كننده است ، علاوه بر آن كه ستمكاران هر آن خود را در خطر ورود بسيارى از ناگواريها مى‏بينند ،

و مراد از امور مشتبه بزرگ حالات وحشتزاى قيامت است كه انسان براى پيدا كردن راه فرار از آن سرگردان است و نمى‏داند چگونه خود را نجات دهد و بديهى است كه حرارت آتش آن جهان بسيار دردناك است ، قرآن كريم درباره صداهاى وحشتناك و شعله‏هاى سوزان و فريادهاى خشمناك آن بيش از آنچه حضرت در اين خطبه بيان فرموده ، توصيف كرده است ، « إذا اُلْقُوا فيها سَمِعُوا لَها شَهيقاً وَ هِىَ تَفُور تكادُ تَمَيَّزُ مِنَ الغَيْظِ [ 5 ] » و در جاى ديگر مى‏فرمايد : « سَمِعُوْا لَها تَغَيُّظاً وَ زَفيراً [ 6 ] » واژه تغيّظ كه به معناى خشم و براى آتش استعاره آورده شده ، به اين دليل است كه با آن حركتهاى قوى و شديدش ، خشمگين و عصبانى به نظر مى‏آيد ، و يا به اين منظور است كه حركتهاى شديد آن باعث آزار و ايجاد غيظ و خشم مى‏شود .