شرح
در اين خطبه حضرت به جملهاى از اوصاف رسول اكرم ( ص ) و ويژگيهاى تبليغ رسالت او اشاره فرموده است :
1 از تبليغ وحى و ابلاغ رسالت آن حضرت تعبير به صدع كرده زيرا در حقيقت به آن وسيله ، شقّ عصاى كفر شده و وحدت و نظام آن از هم پاشيده و ابرهاى تيره جهل و نادانى كه بالاى سر كافران بود و لايههاى ضخيم زنگارهاى غفلت كه دلهاى آنان را تيره و تار كرده بود از صفحه روح آنها زدوده شد و ضربات مداوم و تبليغات پيگير آن حضرت همچنان كه پتك آهنين سنگهاى سخت را خورد مىكند آنها را قطعه قطعه و پراكنده ساخت .
2 تبليغات پيگير آن حضرت در اداى رسالتش را مورد ستايش قرار داده است ، زيرا اين عمل ، نشانه بزرگى از امانت دارى او مىباشد كه خود از جمله فضايل از شاخههاى ملكه عفّت مىباشد .
3 از جمله ويژگيهاى تبليغى پيامبر اكرم اين است كه نابسامانيها را سامان داد و پراكندگيها را جمع ساخت و اين تعبير ، نشانى از اختلاف و تشتّت آراء و دشمنيها و كينه توزيهايى است كه قبل از اسلام در ميان اعراب وجود داشت تا آن جا كه به خاطر هوا و هوسهاى خود ممكن بود كه يك شخصى دست به قتل فرزند يا پدر و يا ديگرى از خويشاوندان خود بزند ، امّا خداوند با مقدم آن پيامبر گرامى پراكندگيها را به هم پيوست و دلهاى آنان را با هم الفت داد ، چنان كه قرآن نيز به اين ويژگى اشاره فرموده و به سبب اين نعمت بزرگ بر مردم منّت نهاده است : « و اَلَّفَ بَين قلوبهم لو انفقت ما فى الارض جميعاً ما اَلَّفتَ بين قلوبهم و لكن اللَّه اَلَّفَ بينَهم [ 2 ] »