شرح

اين نامه را حضرت در وقتى نوشت كه بر سرچشمه آب گوارايى در بين راه بصره فرود آمده بود ، و همراه فرزندش امام حسن و عمّار ياسر آن را ارسال فرمود ، رحمت خدا بر او باد .

امام ( ع ) در آغاز سخنان خود اهل كوفه را ستوده است تا ايشان را به منظور جنگ با اهل بصره ، به يارى خود وادار كند ، آنان را بطور استعاره جبهه

[ 575 ]

انصار خوانده تا خاطر نشان كند كه آنها در عزت و شرافت و برترى و بزرگوارى نسبت به بقيه انصار مانند پيشانى نسبت به بقيه صورت مى‏باشند ، و نيز واژه سنام را براى آنان استعاره آورده است تا بفهماند ، همچنان كه كوهان شتر در بلندى قرار دارد و مايه شرافت تمام بدن وى مى‏باشد مردم كوفه نيز در ميان عرب برترى و شرافتشان به اسلام بيشتر و قوتشان در دين زيادتر است .

مرحوم قطب الدين راوندى گفته است ، جبهه انصار يعنى جمعيت آنان ،

و سنام العرب يعنى علوّ و برترى آنان و كسانى از آنها كه بلندى و رفعت حقيقى را به دست آورده‏اند ، اين معنا با آنچه كه در بالا ذكر كرديم نزديك به هم است ،

جز اين كه معناى حقيقى اين دو لفظ نيست ، زيرا يكى از علامتهاى معناى حقيقى آن است كه متبادر به ذهن باشد و حال آن كه اين دو معنا متبادر نيست .