بعث الىّ . . . اخرج ،
امام ( ع ) در اين جمله چگونگى وضع عثمان را در حال محاصره بيان مىكند و اين كه مردم او را در تنگنا قرار داده بودند و او مجبور بود دست نياز به سوى مردم دراز كند ، اما اين كه از ميان مردم و بقيه ياران ، اين نامه را تنها به على ( ع ) نوشت به يكى از دو دليل زير بود .
الف او ، باور داشت كه حضرت بزرگترين و شريفترين فرد جامعه است و مردم بيشتر از همه ، او را پيروى و اطاعت مىكنند و دلهاى مردم با وى ، مىباشد .
ب او عقيده داشت كه حضرت با مردم سازش كرده و در شورش بر او با آنها شركت داشته است از اين رو انتخاب وى امام را از ميان تمام مردم بدون ترديد براى او مفيد بود ، زيرا اگر با ميانجيگرى امام ، مردم از محاصره او ، دست برمىداشتند غرض حاصل بود ، و اگر اين امر حاصل نمىشد ، باز هم بعضى از مقاصد عثمان تحقق مىيافت از جمله اين كه متهم شدن آن حضرت به
[ 547 ]
هماهنگى با شورشيان مورد تأييد واقع شده و بهانهاى بود براى كسانى كه بعدها به خونخواهى عثمان برخاستند و جنگهاى جمل در بصره و صفين را به وجود آوردند .
