و قادتهم ازمّة الحين ،
تمام مردم در آن موقع بر اثر ناامنيها و سختيهاى زندگى در شرف مرگ و فناء بودند زيرا وقتى كه بر جامعهاى نظام عدل و قانون صحيحى حكومت نكند ، استبداد و ستمگرى به زودى آنان را در ورطه فنا و نابودى سقوط مىدهد ، واژه ازمّه كه به معناى مهار شتر است بطور استعاره در
[ 10 ] سوره كهف ( 18 ) آيه ( 50 ) يعنى : من مردم را نه در آفرينش خودشان و نه در آفرينش آسمانها و زمين به گواهى نگرفتم و من هرگز گمراهان را مددكار خود نكردهام .
-----------
( 11 ) خطبه شماره 25 .
[ 378 ]
انسانها به كار رفته و فعل قاد كه از ماده قود و به معناى كشاندن مىباشد به عنوان ترشيح اين استعاره بيان شده است .