الى منابت الشيح و مهافى الريح ،

اين كلمه كنايه از بيابان و سرزمينهاى خشك و غير آباد مى‏باشد و چنين جايى بطور بديهى محل زندگى ناگوار و تلخ

[ 505 ]

است چنان كه در فصلهاى گذشته از وضع زندگى آنان بدگويى و نكوهش فرموده است .

اكاسره جمع كسرى به پادشاهان فارس ، و قياصره جمع قيصر ، به سلاطين روم اختصاص دارد ، و اين چنين جمع بستن بر خلاف قياس است . و دو كلمه دبرو ، و وبر كنايه از شتران مى‏باشند و با ذكر اين دو كلمه بى‏چيزى و تنگدستى آنان را خاطر نشان كرده است ، زيرا زخمها و جراحتهاى پشت شتران و به كار بردن كرك و موى آن و خوردن چرك و خون از لوازم تنگدستى و بد حالى مى‏باشد ، و بنا به روايت ديگر دبر هم كه به معناى زخم پشت شتر است كنايه از فقر و تنگدستى و اشاره به زندگانى فقيرانه آنها مى‏باشد و اين مطلب روشنى است كه عربهاى روزگاران پيشين در پست‏ترين خانه‏ها زندگى مى‏كردند ، زيرا بيابان نشينان نه داراى قلعه‏هاى محكم و نه منزلهاى با استقامت بودند كه آنها را از حوادث خرابى و حمله غارتگران نگهدارى كند و اگر برخى از آنان در بعضى بناها و حصارها زندگى مى‏كردند و آنان را از بعضى حوادث از قبيل حمله درندگان و سيل و باد محافظت مى‏كرد ولى چنان كافى نبود كه بتواند آنها را از شرّ دشمنان نيرومند و بنيانكن جلوگيرى كند .