و معتبرا لمن جهل ،
يعنى محل عبرت و پند است براى غافلان ، حقيقت امر آن است كه عارض شدن مرگ بر اين ساختمان بدن و متلاشى شدن چنين پيكرى كه به اين استوارى و نظم لطيف ساخته شده پند دهنده بليغى است كه نفس آدمى را از پيروى خواستههاى مادّى باز مىدارد و وسيله عبرتى است ، كه انسان مىفهمد كه پس از اين وجود مادى و پشت سر اين بدن خاكى ،
وجودى برتر و شريفتر از آن قرار دارد كه هدف غايى آن مىباشد و اگر غير از اين بود نمىبايست اين بناى مستحكم و استوار به تعطيل كشيده و متلاشى شود ،
و بلكه اين امر ، كارى سفيهانه و بر خلاف حكمت مىبود ، همچنان كه اگر
[ 2 ] من مات فقد قامت قيامته .
[ 357 ]
انسان خانهاى را با كمال استحكام بسازد و با زينتهاى رنگارنگ آن را بيارايد و پس از اتمام ، آن را عمدا خراب كند ، جامعه وى را سفيه و نابخرد مىخوانند مگر آن كه غرض از ساختن اين خانه چيز ديگرى باشد كه پس از تحصيل آن ، خرابى خانه امرى خردمندانه خواهد بود ، اين جا نيز هدف از ساختمان جسم مادى انسان ، كمال نفسانى بشر است ، كه با مكارم اخلاق و كسب معارف به دست مىآيد و پس از رسيدن به اين مرحله ، مقصود حاصل شده و جسم مادى عمرش به سر مىرسد و مرگ وى را فرا مىگيرد اين جاست كه از بين بردن بدن به وسيله مرگ از جانب گرداننده جهان امرى خردمندانه و حكمتآميز مىباشد .
