و تمثّل . . . يصرفها عنك ،
حضرت در اين جملهها نعمتهاى فراوان خداوند را كه به انسان عطا فرموده و او در عوض به جاى شكر و سپاس با گناه و معصيت كفران نعمت كرده است بازگو مىفرمايد ، تا مگر آدمى به خود آيد و به ياد خدا افتد . به انسان دستور مىدهد كه در ذهنش تصور كند آن موقعى را كه او در حال رو گرداندن از خدا و فرو رفتن در معصيت است ولى خداى كريم با انواع نعمتها به او رو آورده و با كلام خود از زبان پيامبرانش او را دعوت به عفو مىكند و به فضل و رحمت خود آهنگ او مىكند و او را تحت پوشش و حمايت خويش قرار مىدهد ، و با آن كه آدمى اين همه نعمتهاى فراوان را با نافرمانى و معاصى الهى ناسپاسى مىكند اما پروردگار متعال فضل و رحمتش را از او قطع نكرده و حتى او را يك چشم بر هم زدن از لطفش خالى نگذاشته است ، بطورى كه هر لحظه يا نعمتى به او عطا مىكند ، يا بديش را مىپوشاند و يا بلا و گرفتاريى را از وى بر طرف مىسازد . پس امام ( ع ) با اين هشدار بهترين آگاهى را به انسان داده است ، زيرا حضور اين نعمتها در ذهن او ، در حالتى كه وى رو به گناه و معصيت آورده است بهترين چيزى است كه او را به خدايش علاقهمند مىكند ، دليل اين كه فرموده : تمثّل ( تصور كن ) آن است كه ، خود روى آوردن خدا بر بنده در ذهن نيست بلكه مفهوم و تصوير آن در ذهن موجود است .
[ 145 ]
كلمه « يدعوه » و « واو » در « وانت » از نظر نحوى حالند ، و خلاصه و نتيجه معناى عبارتهاى گذشته اين است كه اى انسان وقتى كه در حال پشت كردن به خدا هستى و به گناه و معصيت رو آوردهاى و در عين حال اين چنين مستغرق در نعمتهاى او مىباشى ، پس اگر در حال اطاعت و عبادت او بوده و حسن ظن به وى داشته باشى به طريق اولى و بهتر و بيشتر مشمول فضل و رحمت ذات اقدس او خواهى بود .
