شرح

امام ( ع ) دستور به انجام كار نيك داده و از كوچك شماردن آن هر چند

[ 756 ]

كه اندك باشد نهى فرموده است و بر اين مطلب وسيله قياس مضمرى واداشته است كه صغراى آن عبارت فانّ صغيره كبير و قليله كثير ، است ، يعنى در ارزش گذارى و نسبت به آن كسى كه نياز به آن كار خير دارد . آنگاه نهى كرده است از اين كه كسى بگويد : كه ديگرى از وى به كار نيك سزاوارتر است ، و اين كنايه از آن است كه شخصى كار را به اين حساب كه ديگرى بر آن سزاوارتر از اوست ترك گويد .

امّا عبارت فيكون و اللّه كذلك زيرا اين سخن گوينده‏اى كه كار نيك را ترك مى‏كند ، باعث مى‏شود كه آن شخصى كه اهل خير است آن كار را انجام دهد و كار به او نسبت داده شود .

و جمله : انّ للخير و الشّر اهلا . . . ترغيب به كار نيك و زنهار از كار بد است با تذكّر اين كه هر كدام از نيك و بد اهلى دارد كه بدان بسنده مى‏كنند ، البتّه وقتى كه نااهل آن را ترك كند و اهل خير از او بشنوند كه او نمى‏خواهد انجام دهد ،

آنان كار خير را انجام مى‏دهند و كار بد را به اهلش وامى‏گذارند .