شرح

مقصود امام ( ع ) از هيبت ، ترس از طرف مقابل است . بديهى است كه ترس مانع برآورده شدن حاجت و رسيدن به هدف است ، چون با روى باز سخن گفته نمى‏شود ، و معناى نزديكى ترس با زيان هم همين است و هم چنين ، شرم با نااميدى به دليل همراهى شرم با فروگذاردن خواسته و ابراز نكردن آن ، اين سخن براى برحذر داشتن از ترس و شرم كه هر دو نكوهيده‏اند ، مى‏باشد .

آنگاه به غنيمت شمردن فرصتهاى خوب فرمان داده ، يعنى در موقع به دست آمدن فرصت ، هر چه زودتر كار را بايد انجام داد . و به وسيله قياس

[ 423 ]

مضمرى ما را بدين كار واداشته است كه صغراى آن عبارت « فرصت ، همانند ابر گذرا مى‏گذرد » است يعنى : براستى فرصت زودگذر است ، و كبراى مقدّر آن نيز چنين است : و هر كارى كه آن طور باشد ، بايد به سوى آن شتافت و زمان امكان آن را غنيمت شمرد » .