شرح
چون هدف انبيا ( ع ) دعوت مردم به اطاعت پروردگار بوده است ، بنابر اين هر كس كه خدا را بيشتر اطاعت كند ، موافقتر با آنان بوده ، و به دل و جان آنها نزديكتر ، و نسبتش به ايشان استوارتر خواهد بود . و چون اطاعت ايشان جز با آگاهى بدانچه از جانب خدا آوردهاند ميسر نيست ، آگاهترين مردم بدانها ،
نزديكترين فرد و شايستهترين كس به وابستگى با ايشان خواهد بود ، و دليل اين مطلب ، آيه مورد ذكر است .
امام ( ع ) حالت انبيا را بيان كرده است ، تا به طور اجمال مقصود آن حضرت روشن شود ، و بعد نام حضرت محمد ( ص ) را همان طور كه روش يك سخنگوست بطور خصوص ذكر كرده است . و مراد به ولىّ در اينجا همان اولى
[ 34 ] سوره آل عمران ( 3 ) آيه ( 68 ) يعنى نزديكترين مردم به ابراهيم ( ع ) آنهايى هستند كه او و هم اين پيامبر ( حضرت محمد ) و كسانى را كه به او ايمان دارند ، پيروى كنند .
[ 490 ]
و دوست است . و اشاره نموده است بر اين كه اطاعت خدا دليل اولويت به محمد ( ص ) ، و نافرمانى خدا دليل دشمنى با اوست ، هر چند كه شخص مطيع ،
خويشاوندى نزديكى نداشته و يا شخص عاصى خويشاوندى نزديكى داشته باشد ، براى اين كه معلوم شود ، طاعت و معصيت دو علّت مستقل براى دوستى و دشمنى با حضرت محمد ( ص ) هستند تا ميل به اطاعت و نفرت از معصيت به وجود آيد .
