شرح

امير مؤمنان ( ع ) در اين بخش از خطبه به آنچه در شورا پس از كشته شدن عمر جريان يافت اشاره مى‏كند ، كسى كه سخن مذكور را به امام ( ع ) گفته سعد بن ابى وقّاص است ، با اين كه سعد مذكور از كسانى است كه حديث رسول اكرم ( ص ) درباره على ( ع ) را روايت كرده كه فرموده است : « أنت منّى بمنزلة هرون من موسى [ 1 ] » و اين مايه شگفتى است .

پاسخ امام ( ع ) به او كه فرموده است : بلكه به خدا سوگند شما حريصتر و

[ 1 ] جايگاه تو نسبت به من جايگاه هارون به موسى ( ع ) است .

[ 605 ]

دورتريد به اين معناست كه براى رسيدن به خلافت آزمندتر ، و از شايستگى و استحقاق دورتريد ، و اين گفتار به گونه استدلال و به صورت قياس ضمير از شكل اوّل است كه مخاطب را خاموش مى‏كند ، صغراى اين قياس همان است كه ذكر شده و كبراى آن كه محذوف است اين است : هر كس به اين امر حريصتر و از آن دورتر باشد نمى‏تواند ديگرى را كه به آن نزديكتر و شايسته‏تر است حريصتر خوانده و او را سرزنش كند .