فرموده است : حتّى أورى . . . تا لحابس .

اين عبارات حاصل گفتارى است كه امام ( ع ) در ستايش پيامبر اكرم ( ص ) و شرح مجاهدتها و كوششهاى آن حضرت در راه دين براى وصول به هدف مذكور بيان فرموده است ، واژه قبس را براى انوار فروزان دين استعاره آورده است ، زيرا نفوس بشرى از اشعّه انوار هدايت آن روشنى مى‏گيرند ، همچنين واژه علم ( نشانه ) را استعاره آورده ، و تابش انوار دين را بدان نسبت داده است ، و از اين دو چيز دانسته مى‏شود :

1 اين كه پيامبر گرامى ( ص ) انوارى از خود ظاهر ساخت ، و آنها را علم و نشانه قرار داد ، تا سالكان و جويندگان راه خدا ، كه در ظلمت حيرت و شبهت فرو رفته و از رفتار بازمانده و سرگشته و حيرتزده بر جاى ايستاده‏اند هدايت شوند ، چنان كه خداوند متعال فرموده است : « و إذَا أظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا [ 1 ] » و اين نشانه‏ها كنايه از آيات كتاب الهى و سنّت است .

2 اين كه مراد از اعلام ، ائمّه و پيشوايان دين است ، و منظور از تابش انوار او

[ 1 ] سوره بقره ( 2 ) آيه ( 20 ) يعنى : و هنگامى كه تاريكى آنان را فرا مى‏گيرد مى‏ايستند .

[ 60 ]

بر آنها ، روشن گردانيدن دلهاى آنان است به كمالات و علومى كه از آن حضرت ظاهر شده است .