فرموده است : فكأنّكم . . . تا پايان خطبه . . .
اشاره است بر منّت و نعمت خداوند بر مردم ، كه با ظهور امام منتظر ( ع ) اوضاع و احوال آنان را ، به بركات وجود او اصلاح مىفرمايد .
من در ميان يكى از خطبههاى آن حضرت ، در بيان آنچه پس از اين واقع
[ 14 ]
خواهد شد شرحى ديدهام كه مىتواند توضيحى بر اين وعده باشد ، و آن اين است كه مىفرمايد : اى مردم به يقين بدانيد ، آن جاهليّتى كه قائم ما ( ع ) با آن روبرو خواهد شد ، با جاهليّتى كه پيامبر ( ص ) در آغاز بعثت با آن مواجه شده است فرق ندارد ، زيرا در آن هنگام نيز همگى افراد امّت جز آنانى را كه خداوند مورد عنايت قرار داده در جاهليّت به سر مىبرند ، بنابر اين شتاب نكنيد تا در كار خود نادانى كرده باشيد ، و بدانيد كه مدارا و سازگارى باعث بركت ، و خود دارى و بردبارى موجب بقا و آسايش است و امام داناتر است به آنچه دانسته و شناخته نيست ، به جان خودم سوگند او قاضيان و داوران بد كردار را ريشه كن مىكند ، و كاخهاى سر بر افراشته ، و اموالى را كه روى هم انباشته شده از شما مىگيرد ، و فرمانروايان ستم پيشه را بر كنار مىسازد ، و زمين را از لوث وجود هر دغلكارى پاكيزه مىگرداند ، در ميان شما به عدل و داد رفتار مىكند ، و معيارهاى درست را براى شما بر پا مىدارد ، و در اين هنگام زندهها آرزو مىكنند كه مردگان براى مدّت كمى هم كه شده بازگردند و از اين زندگى برخوردار شوند ، آنچه گفته شد مقدّر شده و بىترديد واقع خواهد شد ، شما را به خدا سوگند كه خردهايتان را به كار گيريد ، و زبانهايتان را باز داريد و در پى تأمين معاش خود باشيد ، زيرا محروميّت به شما خواهد رسيد ، اگر شكيبايى ورزيد و پاداش خود را از خدا بخواهيد و به يكديگر بپيونديد ، او براى شما خونخواهى مىكند و انتقام شما را مىگيرد ، و حقوق شما را از ستمكاران باز مىستاند ، و به خداوند به راستى سوگند مىخورم كه او با پرهيزكاران و نيكوكاران است .
[ 15 ]