ترجمه
« قرآن دستور دهندهاى است بازدارنده ، و خاموشى است گويا ، حجّت خداوند بر بندگان اوست ، او بر عمل به قرآن از آنان پيمان گرفته ، و آنها را در گرو آن قرار داده ، روشنى آن را تمام ، و دين خود را به آن كامل گردانيده ، و پيامبرش را هنگامى از اين جهان برد كه از رسانيدن احكام هدايت بخش قرآن به مردم فراغت يافته بود ، پس خداوند را به گونهاى كه خود بيان كرده به عظمت و بزرگى ياد كنيد ، زيرا او چيزى از دينش را پنهان نداشته ، و آنچه را كه پسند يا ناپسند اوست رها نكرده مگر اين كه براى آن نشانهاى روشن و آيهاى محكم قرار داده ، و به آن دعوت و يا از آن منع كرده است ، بنابراين آنچه خداوند در گذشته به آن خشنودى داده ، و يا موجب خشم و ناخشنودى او بوده در آينده نيز همچنان خواهد بود ، و حكم در گذشته و آينده يكى است .
بدانيد خداوند هرگز به كارى كه خشم او را بر پيشينيان شما برانگيخته است از شما خشنود نخواهد شد و به چيزى كه بر پيشينيان شما از آن رضايت داده است بر شما خشمگين نخواهد گرديد . شما در راه روشنى گام بر مىداريد ، و سخنانى را كه مردان پيش شما گفتهاند بازگو مىكنيد ، خداوند روزى دنياى شما را ضمانت فرموده ، و به شكر نعمت ، تشويق كرده ، و بر زبانتان ذكر خود را واجب ساخته ، و پرهيزگارى را به شما سفارش فرموده ، و آن را نهايت خشنودى و خواست خود از بندگانش قرار داده است ، پس بپرهيزيد از نافرمانى خداوندى كه زير نظر او قرار داريد ، و زمام شما به دست
[ 727 ]
او ، و حركت و سكون شما در قبضه قدرت اوست ، اگر كارى را در نهان انجام دهيد او آن را مىداند ، و اگر آشكارا بجا آوريد آن را مىنويسد ، نگهبانانى بزرگوار بر شما گمارده كه حقّى را از قلم نمىاندازند ، و آنچه نكردهايد نمىنويسند .
بدانيد كسى كه از نافرمانى خدا پرهيز كند خداوند راهى براى رهايى او از فتنهها ، و نورى جهت گريز او از تاريكيها برايش قرار مىدهد ، و در آنچه آرزو كرده است جاويدانش مىگرداند ، و او را در سراى كرامت نزد خود فرود مىآورد ، همان سرايى كه براى خود برگزيده ، و سايهاش عرش او و روشناييش جلال اوست ، و ديدار كنندگانش فرشتگان ، و دوستانش پيامبرانند ، پس به سوى آخرت بشتابيد ، و ( با سعى در عمل ) بر مرگها پيشى گيريد زيرا دور نيست كه رشته آرزوهاى انسان بريده گردد ، و مرگ ، آنان را فرا گيرد و باب توبه به رويشان بسته شود .
شما مانند پيشينيان خود شدهايد كه پس از مردن درخواست بازگشت به دنيا كردند ، شما راهيان سفر از خانهاى هستيد كه خانه شما نيست و به شما بانگ زدهاند كه از آن كوچ كنيد و براى راه خود زاد و توشه برداريد .
بدانيد اين پوست نازك تن ، توان شكيبايى در برابر آتش را ندارد ،
پس به خويشتن رحم كنيد ، شما خود را در برابر مصيبتهاى دنيا آزمودهايد ، آيا بىتابى يكى از خودتان را هنگامى كه خارى در تن او فرو مىرود ، يا بر اثر لغزشى عضوى از او خونين مىگردد ، يا ريگهاى تفتيده بيابان او را مىسوزاند ديدهايد ؟ پس چگونه خواهد بود آن گاه كه ميان دو طبقه آتش و همآغوش سنگ سوزان و همنشين شيطان گردد ، آيا دانستهايد هنگامى كه مالك دوزخ بر آتش به خشم آيد ، بر اثر آن امواج آتش به جنبش در آمده بر سر هم مىكوبند ، و زمانى كه آن را نهيب مىدهد ناله كنان در ميان درهاى جهنّم زبانه مىكشد .
اى پير سالخوردهاى كه پيرى مويت را سپيد كرده است تو چگونه خواهى بود هنگامى كه طوقهاى آتش به استخوانهاى گردنها چسبيده گردد و با غلّهاى جامعه دستها به گردنها آن چنان بسته شود كه زنجير گوشت بازوان را بخورد ،
[ 728 ]
زنهار زنهار اى بندگان خدا در اين هنگام كه از تندرستى برخورداريد پيش از اين كه بيمار شويد ، و از فراخى و آسودگى بهرهمنديد قبل از اين كه در تنگنا افتيد با سعى در عمل خدا را از خود خشنود سازيد ، و در آزادى خود ( از آتش دوزخ ) بكوشيد پيش از آن كه در گرو آن قرار گيريد ، چشمها را بيدارى دهيد و شكمها را لاغر كنيد و گامها را به كار گيريد و اموال خود را انفاق كنيد ، از بدنهايتان بگيريد ، و به جانهايتان بدهيد ، و در اين كار بخل نورزيد ، خداوند سبحان فرموده است : ( إنْ تَنْصُرُوا اللّهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ ) 4 و نيز فرموده است : ( مَنْ ذَا الَّذِيْ يُقْرِضُ اللّهَ قَرْضا حَسَنًا فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أجْرٌ كَرْيمٌ ؟ [ 5 ] ) درخواست يارى او از شما به سبب خوارى و ناتوانى نبوده ، و به علّت نادارى و كمبود از شما وام نخواسته است ، او در حالى از شما كمك خواسته كه لشكريان آسمانها و زمين از آن اوست و غالب و داناست ، و از شما وام خواسته در صورتى كه گنجهاى آسمانها و زمين متعلّق به اوست و او بىنياز و ستوده است ، بلكه خواست او جز اين نيست كه شما را بيازمايد كدام يك نيكوكارتريد ، بنابراين با اعمال خود بر يكديگر پيشى گيريد تا با همسايگان خدا در سراى او باشيد ، ( آنانى كه ) خداوند پيامبران را رفيقشان گردانيده ، و فرشتگان را به ديدارشان مأمور ساخته ، و گوشهايشان را گرامى داشته است از اين كه هرگز آواى آتش را بشنوند و بدنهايشان را مصون داشته از اين كه خستگى و رنجى به بينند ( ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ يُؤتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَ اللّهُ ذُوْ الفَضْلِ الْعَظِيمِ [ 6 ] ) مىگويم آنچه را مىتوانيد بشنويد ، و از خداوند براى خود و شما درخواست يارى دارم ، و او ما را بس است و نيكو وكيلى است . »
[ 4 ] سوره محمّد ( ص ) ( 47 ) آيه ( 7 ) يعنى : . . . اگر خدا را يارى كنيد شما را يارى مىكند و گامهايتان را استوار مىسازد .
[ 5 ] سوره حديد ( 57 ) آيه ( 11 ) يعنى : كى است كه به خدا وام نيكو دهد تا خدا آن را برايش چند برابر كند و براى او پاداش ارزشمندى است ؟
[ 6 ] سوره جمعه ( 62 ) آيه ( 4 ) يعنى : اين فضل خداست كه به هر كس بخواهد مىبخشد ، و خداوند داراى بخششهاى بزرگ است .
[ 729 ]
