شرح

مراد از واژه ناظر در جمله ناظر قلب اللّبيب چشم بصيرت انسان است .

آشكار است انسان راه سعادت خود را با چشم دل مى‏بيند ، و هدف و مقصدى را كه در اين راه تعقيب مى‏كند با ديده بصيرت مى‏نگرد ، منظور از غور و نجد راههاى خير و شرّ است ، چنان كه در قول خداوند متعال كه فرموده است : « و هَدَيْنَاهُ النَّجْدَيْنِ [ 1 ] » نجدين به همين دو راه خير و شرّ تفسير شده است ، تعبير قرآن مجيد در اين باره كوتاهتر ، و عبارت غور و نجد به آنچه در اين جا منظور است مناسبتر است ، زيرا غور كه عبارت از گودى و مكان پست است ، تعبيرى مناسب براى افتادن از بلندى در دركات جحيم است . مقصود از داعى پيامبر گرامى ( ص ) و آنچه قرآن بدان ناطق و همچنين سنّت نبوى است ، و مراد از راعى نفس نفيس خود آن حضرت مى‏باشد . امام ( ع ) دستور مى‏دهد كه نخستين را كه دعوت پيامبر ( ص ) و قرآن و سنّت است بپذيرند ، و دوّمين را كه خود آن حضرت است پيروى كنند . وجوب دعوت خداوند و پيامبرش ( ص ) به حكم خداوند متعال در آيه شريفه « يَا أَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوا اسْتَجِيْبُوا لِلّهِ و لِلرَّسُولِ إذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيْكُمْ [ 2 ] » روشن است ، و پيروى از كسى كه خداوند و پيامبرش ( ص ) متابعت او را واجب داشته‏اند نيز واجب است .