فرموده است : حتّى نزل بهم الموعود . . . تا خائف .
امام ( ع ) در اين عبارت نهايت مدّت طول آمال آنها را بيان فرموده است و مراد از موعود ، مرگ است ، و تردّ عنه المعذرة يعنى : ديگر پوزش پوزشخواه پذيرفته نمىشود ، و ترفع عنه التوبة يعنى : وقتى مرگ فرا مىرسد ، باب توبه مسدود مىگردد ، چنان كه خداوند متعال فرموده است : « وَ لَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِيْنَ يَعْمَلُونَ السَيِّئَاتِ حَتَّى إذَا حَضَرَ أحَدَهُمُ المَوْتُ قَالَ إنِّى تُبْتُ الآنَ وَ لاَ الَّذِيْنَ . . . [ 3 ] » وَ تَحُلُّ مَعَهُ القَارِعَةُ يعنى : با فرا رسيدن مرگ سختيهاى كوبنده و وقايع هراس انگيز فرا مىرسد و به دنبال آنها عقوبتهاى اخروى و عذابهاى آن جهانى دامنگير انسان مىشود .
پس از اين امام ( ع ) دوباره به بيان آنچه مقتضاى رأى صحيح و موجب صلاح حال شنوندگان است مىپردازد و با مخاطب قرار دادن آنها ، هشدار مىدهد كه واجب است خدا را ناصح و خير خواه واقعى خود بدانند ، و اوامر و نواهى او را بپذيرند ، و گفتار او را راهنماى مقاصد مهمّ خود قرار دهند ، زيرا خدا را ناصح و خيرخواه خود دانستن مستلزم كاميابى و توفيق است ، و گفتار او را دليل خود قرار دادن موجب هدايت به راستترين و استوارترين راههاست ، سپس خوبى پناه بردن به خدا را كه موجب حصول امنيّتى است كه هدف هر پناهنده است تذكّر مىدهد و زشتى و قبح دشمنى با خدا را كه موجب بروز ترس و بيمى است كه نتيجه دشمنى با پادشاهان ، بويژه قدرتبخش قدرتمندان و سلطان اين جهان و آن جهان است يادآورى مىكند ، منظور از پناه بردن به خدا ، تقرّب جستن به او از طريق طاعت و بندگى است و مراد از دشمنى با خدا ، دورى كردن از او به سبب نافرمانى و مخالفت با اوامر اوست ، و شكّ نيست كه طاعت خدا موجب ايمنى از
[ 3 ] سوره نساء ( 4 ) آية ( 18 ) يعنى : و توبهاى نيست براى كسانى كه كارهاى بد انجام مىدهند ، تا آن گاه كه مرگ يكى از آنها فرا مىرسد گويد اكنون توبه كردم ، و نه آنانى كه . . .
[ 374 ]
عذابهاى آخرت ، و نافرمانى او باعث خوف و خطر مىباشد .
