ترجمة
از سخنان آنحضرت ع است هنگاميكه خوارج نهروان حكميت ابو موسى و عمرو
[ 335 ]
عاص را منكر شده بودند حضرت آنان را نكوهش كرده فرمود :
ما مردان را حاكم نكرده ، بلكه حكومت را بقرآن كريم سپرديم ، و اين قرآن خطّى است كه نوشته شده و در ميان دو پاره جلد است ، بزبان سخن نگفته ، و ناگزير از مترجمى ميباشد ، و مردانند كه از آن سخن ميگويند ، هنگاميكه معاويّه و يارانش از ما خواستند كه قرآن را بين همديگر حكم قرار دهيم ، ما مردمى نبوديم كه از كتاب خدا رو گردان باشيم ، در صورتيكه خداوند ميفرمايد :
اگر در چيزى با يكديگر نزاعى پيدا كرديد بخدا و رسول ( ص ) مراجعه كنيد ، پس مراجعه بخدا حكم قرار دادن قرآن ، و مراجعه برسول ( ص ) پيروى از سنّت او است ، پس اگر بنا باشد از روى صدق و درستى بكتاب خدا حكم كرده شود ما ائمّه از همه مردم بآن حكم سزاوارتريم ، و اگر بسنّت و طريقه پيغمبر ( ص ) رفتار شود ما بآن اولى ميباشيم ، و امّا اينكه گوئيد چرا ميان خود و ايشان مدّتى در تحكيم قرار دادى اين مهلت براى آن بود كه تا جاهل تحقيق كند ، و دانا پايدار بماند ، و شايد خدا در اينمدّت متاركه امر امّت را اصلاح فرمايد ، و راه بر ايشان تنگ نباشد ، تا براى شناسائى حقّ شتاب كرده و گمراهى نخست را گردن نهند ، براستيكه برترين مردم نزد خدا كسى است كه عمل حقّ نزد او گرامىتر از باطل بوده باشد ،
اگر چه باو زيان رساند ، و از باطل ناخشنود باشد اگر چه نفعى باو عايد شود ، پس اين سرگردانى شما از چيست ، و شما را از كجا آوردهاند ( كه اين اندازه لجوج و سر سخت و بيمعرفت در حقّ امام ميباشيد ) آماده باشيد براى رفتن بجنگ گروهيكه از راه حقّ حيران مانده و آنرا نمىبينند ، و به ظلم و ستم گرائيده از آن باز نميگردند ، از كتاب خدا دور ، و از راه و سنّت رسول بيروناند ( چه توان كرد كه ) شما نه مردمى طرف اطمينان هستيد كه بآن علاقهمند توان شد ، و نه يارانى هستيد كه بتوان بكمك و همراهيتان تكيه كرد ( و گرهى از كار گشود ) بد افروزندگان آتش جنگى كه شما هستيد افّ بر شما باد ( كه من از همه چيز شما بتنگ آمدم ) شما به سختى و گرفتارى مبتلايم كرديد ، روزى شما را ( براى يارى دين ) ميخواهم ، و روزى ( در امر جنگ ) با شما مشورت ميكنم ، نه در وقت خواندن رادمردانى راستگو هستيد ، نه در موقع مشورت مورد اعتماد و اطمينان ميباشيد ( كار شما مكر و دروغ و افشاء اسرار است و بس ) .
