ترجمة
قسمتى از همين خطبه است آگاه باشيد زودا كه پس از من زمانى بر شما پديدار شود ، كه در آن زمان چيزى پنهانتر از حقّ ، و پيداتر از باطل ، و بيشتر از دروغ بستن بر خدا و رسول نباشد ، در نزد اهل چنين زمانى متاعى نارواجتر از قرآن نباشد ، هنگاميكه بحق تلاوت شود ( و سخن از عمل كردن بآن بميان آيد ) و جنسى رواجتر نزد آنان نيست هنگاميكه قرآن را از جايگاههاى خودش بردارند ( و بخلاف معانئى كه از جانب خدا و پيغمبر و ائمّه طاهرين ( ع ) بر آن وضع شده معنى كنند ) در آن زمان در شهرستانها چيزى ناشناستر از خوبيها و شناساتر از بديها نيست ( معروف منكر و منكر معروف ميگردد ) بر دارندگان قرآن ( مسلمانانى كه مأمور بعمل كردن بقرآناند بدان عمل نكرده و ) آنرا بيفكنند ، و حافظين قرآن آنرا فراموش نمايند ،
پس در اين روزگار قرآن و اهلش نيست پنداشته شده ، و دور ، و دو مسافراند كه با هم همسفراند ،
و هيچ جا دهنده بآن دو جا ندهد ( و احترامى از آن دو نگه ندارد ) در اين زمان است كه قرآن و اهل آن ( گرچه بظاهر در بين مردم بوده ، و با ايشان هستند و ( در حقيقت ) در ميانشان نبوده و با آنها نميباشند ( مردم قرآن دارند و بدان عمل نميكنند ، عالم دارند و از او اخذ احكام نمينمايند ) زيرا كه گمراهى و هدايت اگر چه در يكجا جمع آيند باهم موافقتى ندارند ، پس در اين هنگام مردم بر دورى از هم اجتماع كنند ، و از
[ 381 ]
جماعت جدا شوند ، تو گوئى آنان پيشوايان قرآناند ، نه قرآن پيشواى آنان ، آنگاه نزد ايشان باقى نماند از قرآن مگر اسمى ، و بشناسند از او جز او خطّ و مكتوبى ( و اين بىاعتنائى بقرآن و عالم آن تنها اختصاص بآن زمان ندارد بلكه ) از زمان پيش هم كار ستم را نسبت به نيكويان بمنتها درجه رسانيدند ،
سخنان درست آنان را افتراى بر خدا نام نهاده ، و كار نيكشان را پاداش بد دادند ، جز اين نيست كه پيشينيان شما را درازى آرزوهاشان ، و دور پنداشتن اجلهاشان آنها را بهلاكت رسانيد ، تا آنكه فرود آمد بر آنان مرگ موعوديكه پوزش طلبيدن از آن بدور است ( و عذر احدى را نمىپذيرد ) و توبه كسى را قبول نميكند ، و با او مصيبتهاى شكننده ( لذّات ) و محنتهاى سخت فرود ميآيد .
