ترجمة
بندگان خداى ، پس از دشمن خداى بترسيد ، نكند كه او شما را بدرد خويش گرفتار ساخته و بگفتهاش خوار ، و نگرانتان داشته ، با سواره و پياده سپاهيانش بر شما بتازد ( و از هر سوى گرد در ميانتان گرفته ، و از راهتان بدر برد ) بجان من سوگند است كه او خدنگ زشتى را براى شما بره كمان نهاده ، و آن زه را سخت و محكم كشيده ، و از نزديك بر شما تير ميبارد ( و آن تير آنستكه بطوريكه قرآن كريم در سوره 15 آيه 39 حاكى است او چنين ) گفته :
رَبِّ بِما أَغوَيتَنى لَأُزَيِننَّ لَهُم فِى الأَرضِ وَ لَأُغوِيَنَّهُم أَجمَعينَ پروردگارا بر اثر اينكه مرا ( براى سجده نكردنم آدم را ) گمراه خواستى ، البتّه گناهان را در زمين براى فرزندان آدم ميآرايم ، و همگى آنها را گمراه خواهم ساخت ، و حال آنكه او غيب گوئى كرده ، و از روى گمانى ناروا اين سخن را گفت ( با اين حال ) پسران نخوت ، و برادران كبر و عصبيّت ، و سواران گردنكشى و نادانى دعويش را درست آوردند ( و باغواى او گمراه شدند ) بدآنسانكه سركش از شما او را رام گرديده ، و ( بند ) آز و طمع او در شما سخت افتاد ، آنگاه راز نهان كارش بآشكارى كشيد ، و با تندى و شتاب بر شما فرمان روائى يافت ، با سپاهيانش بسويتان پيش آمده ، شما را در تنگههاى پستى و خوارى افكنده ، و بگودالهاى هلاكت و مرگ انداخته ، و بىسپر
[ 698 ]
زخمهاى سختتان كرد ( كه آن زخمهاى سخت عبارتند از ) نيزه زدن در چشمها ، و بريدن گلوها ، و كوفتن بينيهاى شما ، و اراده افكندن در قتلگاههايتان ، و راندن با حلقههاى مهار خشم و كين كه در بينى و دماغ ميكشند ، بسوى آتشى كه برايتان آماده شده است ، پس شيطان در دينتان بزرگترين زخم زننده ، و در دنيايتان براى افروختن آتش افروزندهترين كس شد ، از كسانيكه شما آشكارا با آنها دشمنى كرده ، و براى ( دفع ) آنها گرد ميآئيد ، بنابراين چه خوش است كه زور و كوشش خويش را بدفع وى بگماريد ، چرا كه سوگند با خداى كه او بريشه شما ( آدم ) نازش كرد ، و شرافتتانرا خوار شمرد ، و نسبتان را پست و كوچك گرفت ، سواره و پيادهاش را گرد كرده ، و بسويتان راه برگرفته است ، تا از هر جائى شما را شكار دام خويش گرفته ، سرانگشتتان را بزنند ،
( دستهاتان را از وسائل خوشبختى و سعادت كوتاه سازند ) شما بريو و دستان و عزم و اراده چنگ آنها را از خويش برتافتن و دفع دادنشان نتوانيد ، زيرا كه شما در انبوه خوارى ، و حلقه تنگ ذلّت ، و عرصه ( وسيع ) مرگ ، و تاخت و تاز بلاها ( ى جهان گرفتار ) ميباشيد ، پس آتش عصبيّت ، و كينههاى زمان جاهليّت را كه در سينههايتان نهان است خاموش سازيد ، زيرا كه اين ( آتش ) حميّت در ( دل ) مرد مسلمان از افكندهها و خودخواهيها ، و وسوسههاى شيطان است ( هماره ) بدين عزم باشيد كه ( تاج ) فروتنى را بر سرهايتان نهاده ، خودخواهى را زير پايتان افكنده ، كبر و گردنكشى را از گردنهايتان دور ، و ميان خود ، و دشمنتان شيطان فروتنى را ( برندهترين حربه گرفته و آن را عليه آنها ) بجاى سپاهى پر ساز و برگ بكار بريد ، زيرا كه او را در هر گروهى ياران ، و سپاهيان ، و پيادگان ، و سوارهگانى است ( از تكبّر كه از آنها بزيان شما استفاده ميكند ) نكند كه شما چونان خودخواه گردنكش بر پسر مادر ( قابيل فرزند حضرت آدم عليه السّلام كه هابيل را كشت ) باشيد كه او بدون اينكه خداوند برايش برترئى قرار داده باشد ، جز آنكه كبر و گردنكشى كه ريشهاش رشگ و دشمنى بود او را فرا گرفت ، و آتش خشم و كين در دلش شراره جهانيد .
و شيطان باد نخوت را در دماغش دميد ، چنان نخوتى كه خداوند در پى آن او را پشيمانى ( بسيار داد ، و گناه كشندگان را ، تا بروز رستاخيز بر او فرود آورد ( زيرا كه هر كس در ميان جامعه سنّت
[ 699 ]
نيك و يا بدى بكار گذارد ، ثواب و گناه آن سنّت تا قيامت عايد خود او است ، و چون اوّل كسيكه اقدام بقتل نفس كرد قابيل بود ، كه برادرش هابيل را از روى حسد با سنگى كه بر سرش كوبيد او را بكشت ، و باب كشتار را تا قيامت بروى اشرار باز نمود ، لذا هر خونى كه بناحق در زمين ريخته آيد گناهش بر قابيل است ، بدون آنكه چيزى از گناه قاتل كاسته شود ) .