فرموده است : فاستتروا ببيوتكم و اصلحوا ذات بينكم و التّوبة من و رائكم .
چنان كه دانستى اين بخش در خطبه ، قبل از جمله من ابدى صفحته للحقّ هلك مىباشد و نيز قبل از جملهاى كه دلالت بر تهديد دارد آمده است و آن جمله تهديدآميز اين است : « آگاه باشيد خداوند تربيت اين امّت را شلاّق و شمشير قرار داده است و هيچ امامى براى تربيت جامعه از شمشير و شلاّق صرف نظر نمىكند . بنابراين در خانههاى خود بماندى » . اين در خانه ماندن سبب ريشه كن شدن اساس فتنه از بين آنهاست . لزوم در خانه ماندن براى اين بوده است تا اجتماع تشكيل نشود و سبب فخر فروشى و مشاجره و تنفّر نشود . از ميان برخاستن فتنه سببى است براى اصلاح بين مردم و لذا امام ( ع ) مىفرمايد در
[ 10 ] سوره توبه ( 9 ) : آيه ( 109 ) : آيا كسى كه كارهاى خود را بر تقواى خدا و رضايت او بنيان نهد بهتر است يا كسى كه كارهاى خود را بر بنيادى سست و متزلزل بنا نهد .
[ 614 ]
خانههايتان بمانيد و بين خود را اصلاح كنيد . و پس از آن مىفرمايد : « براى توبه و بازگشت به خدا فرصت خواهيد داشت » . اين جمله امام ( ع ) : التّوبة من ورائكم معصيت كاران را توجّه مىدهد كه به توبه بازگردند و در ميدان معصيت قدم نگذارند و از پيروى شيطان دورى كنند . مقصود از اين كه ، توبه پشت سر شماست ،
اين است كه هر گاه جاذبههاى الهى قلب بندهاى را بربايد به گونهاى او را از معصيت دور مىكند كه از گناه اعراض كند و با تمام وجود به قبله حقيقى كه جايگاه ابراز ندامت است بازگردد ، در اين صورت اطلاق توبه صحيح است . و با توجّه به اين معناى توبه ، منظور از « وراء » وراى عقلى است ، و وراى بدين معنى بهتر است از قول كسانى كه آن را به معناى پيش رو دانستهاند .
