بحث چهارم تشبيهى كه وجه شبه آن محسوس باشد كاملتر است از تشبيهى كه وجه شبه آن معقول باشد ،

به دو دليل زير :

اول آن كه در تشبيه بيشتر تخيّل دخالت دارد و تخيّل در تشويق و تهديد جانشين تصديق مى‏شود و تخيّل در درك و نگهدارى كيفيّات حسّى قويتر از درك امور عقلى است .

دوّم آن كه اشتراك در خود صفت ( محسوس ) مقدّم بر اشتراك در مقتضاى

[ 53 ] ايّاكُمْ وَ خَضْراءُ الدّمن .

[ 106 ]

صفت محسوس ( معقول ) است ، زيرا صفت در نفس ذات بر تصوّر مقتضاى صفت محسوس ( كه معقول است ) مقدّم است . بنابر اين تشبيه در امر محسوس از تشبيه در امر معقول كاملتر و تمامتر مى‏باشد .