بحث پنجم : در باره تقسيم لفظ به اسم و فعل و حرف و بعضى تقسيمات ديگر :
لفظ مفرد يا معناى استقلالى ندارد كه حرف ناميده مىشود و يا معناى استقلالى در يكى از زمانهاى سه گانه ( گذشته و حال و آينده ) دارد كه فعل ناميده مىشود و يا معناى استقلالى بدون مفهوم زمان دارد كه اسم ناميده مىشود اسم به اقسام زير تقسيم مىشود 1 اسم يا صرفا بر معنايى همچون خود زمان دلالت دارد مانند زمان .
2 بر جزء زمان دلالت دارد مانند امروز ، فردا .
3 بر معناى جزء زمان دلالت دارد مانند صبح و شب .
4 نام است براى معناى جزئى معيّن و مشخّص كه خود به دو صورت تقسيم مىشود :
[ 49 ]
الف چنانچه معنايى نهفته داشته باشد ضمير است .
ب اگر معنايى آشكار داشته باشد علم است ( علم نام شخص يا مكان شناخته شده و معروفى است مانند مدرّس و مشهد ) .
5 اگر معناى اسم كلى باشد دو صورت دارد :
الف نام براى چيستى و ماهيّت شىء است ، مانند سياهى كه در اصطلاح علماى نحو اسم جنس خوانده مىشود .
ب نام براى چيزى است كه داراى صفتى باشد ، مثل لفظ ضارب براى شخص زننده اين نوع اسم را مشتق مىگويند .