بحث ششم : تقسيم لفظ به جمله خبرى ، امرى و غيره .
لفظ داراى جزء ( مركب ) تقسيمات زير را دارد :
اوّل لفظ مركّب اگر ذاتا قابل تصديق و تكذيب باشد آن را كلام خبرى مىگويند .
دوّم اگر ذاتا قابل تصديق و تكذيب نباشد داراى چند وجه است :
الف اگر به مفهوم اوّليه خود برخواست و طلب كردن چيزى دلالت كند و اين طلب از مقام بالاتر نسبت به مقام پايينتر باشد امر و فرمان گفته مىشود ، و اگر خواهنده از نظر مقام بالاتر از خوانده نباشد التماس مىگويند ، اگر خواهنده از نظر مقام پايينتر از خوانده باشد و با فروتنى و تضرّع بخواهد سؤال گفته مىشود .
ب اگر به مفهوم اوّليه خود برخواست و مطالبه دلالت نداشته باشد ،
تمنّى ( آرزو ) ، ترجّى ( اميدوارى ) ، قسم ( سوگند ) ، ندا ( خواندن ) ناميده مىشود .
