" فصل 19 " حكمت مشرقيه ( 3 ) يادآوری بحث جلسه قبل درباره ( فی حكمةمشرقية ) بود ، برای اينكه مقصود اينفصل درست روشن شود ، بايد بطور خلاصه مطلب فصل قبل را بياد بياوريم ،فصل قبل درباره اين بود كه حركت به موضوعی ثابت نيازمند است كه درتمام مدت حركت واحد آن موضوع ثابت و باقی باشد . منتهی مرحوم آخوندگفت كه موضوع بايد ثابت باشد ( بوجه ) و اين كلمه معنايی دارد كه بعداروشن میشود ، بعد گفتند موضوع بايد امری باشد نه بالفعل محض و نه بالقوهمحض ، بلكه مركب از اين دو ، كه همان جسم باشد ، و گفتند در مرتبهسابقه بر حركت بايد جسم وجود داشته باشد و در تمام مدت حركت همراه آنباشد ، بعد هم بحثی كردند راجع به اينكه حركت نمی تواند منوع جوهر باشد، اين خلاصه فصل پيش بود .دليل نيازمندی حركت به موضوع مطلبی كه در آنجا درست شكافته نشد اينستكه به چه دليل حركت نيازمندبه موضوع است و ملاك اين نياز چيست ؟ البته وقتی میگوييم حركت نيازمندبه موضوع است يعنی نيازمند به متحرك است ، لذا میشود گفت به چه دليلحركت نيازمند به متحرك است ؟ اين نياز به چند بيان تشريح شده است :بيان اول كه در فصلهای قبل به آن اشاره شد ، اينست كه همانطور كه |