است يا قديم ؟ ماده اولی نيز حادث زمانی است مرحوم آخوند ابتداء درباره ماده اولی همان نظر بوعلی را ابراز میكند .امثال بوعلی معتقدند كه ماده اولی مثل عقول مبدع است ، با اينكه اضعفموجودات است ، حادث زمانی نيست زيرا اگر حادث زمانی باشد به حكمبرهان بايد مسبوق به امكان استعدادی باشد و امكان استعدادی حاملی میخواهدكه نامش ماده است و به اين ترتيب ماده اولی دارای ماده ای خواهد بود ،نقل كلام به آن ماده میكنيم و در نهايت امر میرسيم به ماده ای كه حادثزمانی نباشد يعنی ابداعی باشد ، و يا تسلسل لازم میآيد . اين استدلالحكمائی چون بوعلی است كه ماده اولی و هيولی اولی را مبدع میدانند . دراين جهان بينی همه عالم مخلوق و حادث است لكن ماده اولی مثل عقول وساير مجردات حادث غير زمانی است و صور و نفوس و اعراض حادث زمانیهستند . مرحوم آخوند ابتداء همين حرف بوعلی را ابراز میكند ولی بعد اضافهمیكند : " الا علی بعض الوجوه " كه اشاره به نظر خودش میكند . اودرباره حدوث زمانی عالم اثبات میكند كه در عين اينكه سلسله حادثهامنقطع نيست يعنی هر چه به عقب برگرديم قبل از هر حادثی حادثی است وقبل از آن نيز حادثی ديگر و به جائی منتهی نمی شود ، ولی در عين حال هيچامر مبدع هم در عالم طبيعت نداريم . اين به واسطه تحليلی است كه درحقيقت هيولای اولی میكند و میگويد هيولای اولی حقيقتی است كه از خود حكمندارد ، تابع صورت است ، اگر صورت حادث باشد آن هم حادث است و اگرصورت قديم باشد هيولی نيز قديم خواهد بود و حال كه تمام صورتها حادثندپس هيولی نيز حادث است . در اينجا فقط اشاره ای به اين مطلب میكند وتفصيل مطلب را به آينده ارجاع میكند . |