و وسعت نظر اين دين است و آن اينكه ، آيات ديگری در قرآن هست كه از
مفاد آنها يك نوع " تعزز " و اظهار بی اعتنايی به مردم عرب از نظر
قبول دين اسلام استنباط می‏شود ، مفاد آن آيات اين است كه اسلام نيازی به‏
شما ندارد ، فرضا شما اسلام را نپذيريد اقوام ديگری در جهان هستند كه آنها
از دل و جان اسلام را خواهند پذيرفت . بلكه از مجموع اين آيات استنباط
می‏شود كه قرآن كريم روحيه آن اقوام ديگر را از قوم عرب برای اسلام‏
مناسبتر و آماده تر می‏داند . اين آيات بخوبی جهانی بودن اسلام را می‏رساند
، چنانكه در سوره انعام ميفرمايد : " « فان يكفر بها هؤلاء فقد وكلنا بها
قوما ليسوا بها بكافرين »" ( 1 ) اگر اينان ( اعراب ) به قرآن كافر
شوند ، همانا ، ما كسانی را خواهيم گمارد كه قدر آن را بدانند و به آن‏
مؤمن باشند .
نيز در سوره نساء ميفرمايد : " « ان يشأ يذهبكم ايها الناس و يأت‏
باخرين و كان الله علی ذلك قديرا »" ( 2 ) اگر خدا بخواهد شما را
می‏برد و ديگران را به جای شما می‏آورد ، خداوند بر هر چيزی تواناست .
نيز در سوره محمد صلی الله عليه و آله و سلم می‏فرمايد : " « و ان‏
تتولوا يستبدل قوما غيركم ثم لا يكونوا امثالكم » " ( 3 ) اگر شما به‏
قرآن پشت كنيد ، گروهی ديگر جای شما را خواهند گرفت كه مانند شما
نباشند .
در ذيل اين آيه ، حضرت امام باقر عليه السلام می‏فرمايد : " منظور از
قوم ديگر اموالی ( ايرانيان ) هستند " .
نيز امام صادق عليه السلام فرمود : " اين امر ، يعنی پشت كردن مردم‏
عرب

پاورقی :
( 1 ) سوره انعام ، آيه . 89
( 2 ) سوره نساء ، آيه 132 : به نقل تفسير " الميزان " بيضاوی در
تفسير خود آورده است كه وقتی اين آيه نازل شد پيغمبر دست به پشت سلمان‏
گذاشت و گفت آنها قوم اين هستند .
( 3 ) سوره محمد ( ص ) ، آيه آخر .

69