قرن چهارم

الف - ابوبكر شبلی ، شاگرد و مريد جنيد بغدادی بوده و حلاج را نيز درك‏
كرده و از مشاهير عرفا است . اصلا خراسانی است . در كتاب روضات‏
الجنات و ساير كتب تراجم ، اشعار و كلمات عارفانه زيادی از او نقل شده‏
است . خواجه عبدالله انصاری گفته است : اول كسی كه به رمز سخن گفت‏
ذوالنون مصری بود ، جنيد كه آمد اين علم را مرتب ساخت و بسط داد و
كتابها در اين علم تأليف كرد ، و چون نوبت به شبلی رسيد اين علم را به‏
بالای منابر برد . شبلی در بين سالهای 344 334 در 87 سالگی درگذشته است .
ب - ابوعلی رودباری ، نسب به انوشيروان می‏برد و ساسانی‏نژاد است ،
مريد جنيد بوده و فقه را از ابوالعباس بن شريح و ادبيات را از ثعلب‏
آموخت . او را جامع شريعت و طريقت و حقيقت خوانده‏اند در سال 322
درگذشته است .
ج - ابونصر سراج طوسی ، صاحب كتاب معروف ( اللمع ) كه از متون اصيل‏
و قديم و معتبر عرفان و تصوف است . در سال 378 در طوس درگذشته است .
بسياری از مشايخ طريقت ، شاگرد بلاواسطه يا مع‏الواسطه او بوده‏اند . بعضی‏
مدعی هستند كه مقبره‏ای كه در پائين خيابان مشهد به نام قبر پير پالاندوز
معروف است ، مقبره همين ابونصر سراج است ( سراج زين ساز ) كم كم اين‏
كلمه به پالاندوز تغيير شكل داده است .
د - ابوالفضل سرخسی . اين مرد اهل خراسان و شاگرد و مريد ابونصر سراج و
استاد ابوسعيد ابوالخير عارف بسيار معروف بوده است . در سال 400 هجری‏
درگذشته است .
ه - ابوعبدالله رودباری . اين مرد خواهرزاده ابوعلی رودباری است و از
عرفای شام و سوريه به شمار می‏رود . در سال 369 درگذشته است .
و - ابوطالب مكی ، شهرت بيشتر اين مرد به واسطه كتابی است كه در

650