و فضائل خاندان نبوتند ، بلكه واجد حقوق و فضائل سلطنت نيز می‏باشند ،
زيرا نژاد از دو سو دارند . از بيت رسالت و از دوده ساسانی " ( 1 ) .
آری اينست توجيهی كه برخی از مستشرقين ، و ايرانيانی كه تحت تأثير
سخنان آنها واقع شده اند راجع به ماهيت مذهب شيعه و علت پيدايش آن‏
می‏نمايند بديهی است كه بحث تفصيلی در اين موضوع نيازمند به رساله‏
جداگانه‏ای است ، ولی ما در اينجا از ذكر بعضی مطالب به طور اجمال گزيری‏
نداريم .
موضوع ازدواج امام حسين عليه السلام با شهربانو دختر يزدجرد و تولد امام‏
سجاد عليه السلام از شاهزاده خانمی ايرانی و انتساب ائمه بعد از ايشان به‏
خاندان سلطنتی ايران بهانه‏ای به دست عده ای خيالباف يا مغرض داده است‏
كه گرايش ايرانيان را به خاندان رسالت نتيجه انتساب آنها به دودمان‏
شاهان ساسانی معرفی كنند و اعتقاد شيعيان را به حق الهی ائمه اطهار عليهم‏
السلام از بقايای اعتقاد قديمی ايرانيان به " فره ايزدی " پادشاهان‏
ساسانی بدانند ، زيرا مسلم است كه پادشاهان ساسانی خود را آسمانی نژاد
می‏دانستند و برای خود مقامی نيمه خدايی و فوق بشری قائل بودند آيين‏
زردشتی آن عصر نيز اين طرز تفكر را تأييد می‏كرد .
می‏گويند در يكی از كتيبه های پهلوی كه از شاهپور پسر اردشير ساسانی در
حاجی آباد به دست آمده است چنين نوشته شده است :
" شاهپو هر ، شاه شاهان ايران و غير ايران ، مينو سرشت ، از سوی‏
يزدان ، فرزند موجودی آسمانی و مزدا پرست اردشير مينو سرشت ، از سوی‏
يزدان ، نوه بابك پادشاه كه خود نيز آسمانی و از سوی يزدان بوده است "
( 2 ) .
پس چون پادشاهان ساسانی برای خود مقامی آسمانی قائل بودند ، و از طرف‏

پاورقی :
( 1 ) جلد اول تاريخ ادبيات ، ترجمه فارسی ، صفحه . 195
( 2 ) تاريخ ادبيات براون ، ترجمه فارسی ، جلد اول ، صفحه 142.

123