تفسير ابوالقاسم محمودبن عمر زمخشری خوارزمی ملقب به جارالله است .زمخشری از اكابر علمای اسلام به شمار میرود . كتابهای زياد در ادب ،حديث و موعظه تأليف كرده است . با اينكه اين مرد از بلاد شمالی ايران وسرزمينهای سردسير بود سالها در مكه معظمه مجاور شد و گرمای طاقت فرسایهوای آنجا را تحمل كرد ، زيرا معتقد بود مجاورت بيتالله آثار معنویفراوانی دارد . چون سالها مجاور بيتالله بود به " جارالله " معروفگشت و ظاهرا در همان وقت تفسير كشاف را نوشت . زمخشری در جلد سوم كشاف ، ذيل تفسير آيه 56 از سوره عنكبوت كهمیفرمايد : " « يا عبادی الذين آمنوا ان ارضی واسعة فايای فاعبدون » " :ای بندگان مؤمن من ، زمين من فراخ است ، پس تنها مرا پرستش كنيد .پس از آنكه تشريح میكند كه مؤمن بايد مناسبترين سرزمينها را از نظرحفظ دين و عبادت پروردگار برای سكونت انتخاب كند ، میگويد : به جان خودم سوگند كه سرزمينها از اين نظر تفاوت فراوان دارند . ماآزمايش كرديم ، پيشينيان ما نيز آزمايش كردهاند : سرزمين حرم خدا ومجاورت بيت الله الحرام تأثير فراوانی دارد بر روح و دل از نظر مقهورساختن نفس اماره و تمركز فكر و خيال و پيدايش روح قناعت و . . .زمخشری در يكی از مسافرتهای علمی زمستانی خود در خوارزم ، يك پای خودرا از دست داد پس از اين واقعه از پای چوبی كمك میگرفت با همان حالمسافرتهای طولانی كرد و چند سال مجاور بيتالله بود . تولد زمخشری در سال467 هجری و وفاتش در سال 538 واقع شده است . 3 - مفاتيح الغيب يا تفسير كبير ، تأليف محمدبن عمربن حسين بن حسن بنعلی معروف به امام فخر رازی . |