كنند و برای آيندگان نقل نمايند لهذا از صدر اسلام مسلمين علاقه شديدی به‏
ضبط و نقل احاديث نبوی نشان می‏دادند ، پس از انتشار اسلام و ورود ملل‏
ديگر به جهان اسلام ، صحابه رسول خدا كه شرف محضر آن حضرت را دريافته‏
بودند و از آن حضرت كم يا زياد سخنان و قضايايی به ياد داشتند ارج و
اهميت فراوان يافتند . علاقه‏مندان به احاديث نبوی برای استماع حديث از
صحابه و يا تابعين ( كسانی كه صحابه را درك كرده بودند ) از شهری به‏
شهری و از منطقه‏ای به منطقه‏ای می‏رفتند . بسا كه يك نفر برای تحقيق در
صحت و سقم يك حديث و برای استماع از يك راوی معتبر ده‏ها فرسنگ راه‏
طی می‏كرد تا به محضر آن محدث راه می‏يافت و حديث مورد نظر خود را از او
می‏شنيد .
جرجی زيدان می‏گويد :
همينكه مسلمين در صدد فهم معانی قرآن برآمدند ، طبعا به درك معانی‏
گفته‏های حضرت رسول ( ص ) احتياج يافته تا با فهم معانی احاديث نبوی‏
معانی قرآن را بهتر درك كنند . و البته احاديث نبوی از صحابه روايت‏
می‏شد ، چه كه آنان از پيغمبر اكرم آن را شنيده و حفظ كرده بودند و
مسلمانان برای فهم احاديث به صحابه رجوع می‏كردند ، ولی چون مسلمانان به‏
كشور گشايی مشغول شدند ، صحابه پيغمبر كه از سران مهاجرين بودند در
ممالك مختلف متفرق گشتند . از آنروز هر كس كه می‏خواست حديث يا
احاديثی از پيغمبر اكرم بداند ناچار به دنبال صحابه به ممالك مختلف و
نقاط مختلف می‏رفت و چه بسا كه يك حديثی را فقط يكی از آن صحابه از
حضرت رسول شنيده بود و ديگران آن را نمی‏دانستند . پس كسی كه دنبال‏
جمع‏آوری و فراگرفتن احاديث برمی‏آمد ناچار به مكه و مدينه و بصره و كوفه‏
و مصر و ری و ساير شهرها می‏رفت ، در هر نقطه‏ای علم و حديثی می‏آموخت .
اين همان است كه

468