بغداد آمد و ابوبشر متی نزد او تحصيل كرد " ( 1 ) . از سخن فارابی پيدا است كه تعليم و تعلم در حوزه انطاكيه كه حوزهنصرانی بوده منحصر بوده به منطق ، آنهم تا اواخر اشكال وجوديه . فارابیطبق گفته خودش منطق را نزد يوحنابن حيلان آموخته است و میگويد همين كهكار تعليم بدست مسلمين افتاد تحريم بقيه منطق ( كه قبلا كليسا تحريم كردهبود ) لغو شد . مسعودی در كتاب معروف التنبيه والاشراف میگويد : " ما در كتاب فنونالمعارفو ماجرافی الدهور السوالف " گفتهايم بچه سبب ، مقارن زمانعمربن عبد العزيز ، تعليم از اسكندريه به انطاكيه منتقل شد و مقارن اياممتوكل از انطاكيه به حران منتقل گشت ، و در زمان معتضد ( 289 279 ) امورتعليم بدست ابراهيم قويری و يوحنابن حيلان ( متوفا در ايام مقتدر دربغداد ) و ابراهيم مروزی افتاد و بعد از آنها منتهی شد به ابواحمدبنكرنيب و ابو بشر متی و بعد از آنها به ابونصر فارابی رسيد . قويری ، بنا بگفته ابن النديم ، استاد ابوبشر متی بوده است .2 - ابويحيی ، ابراهيم مروزی سابقالذكر . او نيز استاد ابوبشر متی بودهاست . ابن النديم میگويد مردی فاضل ولكن سريانی بود و هر چه در منطقكتاب نوشته به لغت سريانی است ( 2 ) . 3 - يوحنابن حيلان ، همان است كه نامش قبلا در ذيل نام ابراهيم قويریبرده شد . و گفتيم كه استاد منطق فارابی بوده است ، معلوم نيست كهفارابی منطق را در كجا نزد يوحنا تحصيل كرده است ، بعضی نوشتهاند كهفارابی برای تحصيل منطق نزد يوحنا به حران رفت ( 3 ) ابن قفطی تصريحمیكند كه در بغداد بوده است ( 4 ) پاورقی : ( 1 ) عيون الانباءج 3 صفحه . 225 ( 2 ) الفهرست صفحه 382 و تاريخ الحكماء قفطی صفحه . 435 ( 3 ) ابن خلكان ، و فيات الاعيان . ( 4 ) تاريخ الحكماء صفحه . 277 |