کتابخانه الکترونيکي انهار

هم اهل حديث باشد و هم اهل قياس ، بلند بالا و خوش تيب و خراسانی الاصل‏
باشد ، از آنها باشد كه در دولت ما پرورش يافته‏اند . كه طرفدار دولت‏
ما باشد ، می‏خواهم منصب " قضاء " را به او بسپارم . اسحاق گفت به‏
خليفه گفتم مردی با چنين اوصاف ، جز محمدبن شجاع ثلجی سراغ ندارم .
اجازه بدهيد با او مذاكره كنم . گفت بسيار خوب ، وقتی كه پذيرفت او را
نزد من آر . اما محمدبن شجاع نپذيرفت ، گفت چرا بپذيرم ؟ نه به مال و
ثروت احتياج دارم و نه به مقام و نه به شهرت ( 1 ) . . .
چنانكه می‏دانيم در ميان فقهاء اهل تسنن ، چهار نفر به عنوان صاحب‏
مذهب و صاحب مكتب خوانده می‏شوند و توده تسنن تابع يكی از اين چهار
پيشوا می‏باشد يعنی ابوحنيفه ، شافعی ، مالك بن انس ، احمدبن حنبل . ولی‏
انحصار مذهب و مكتب به اين چهار نفر در قرن هفتم هجری رخ داد قبلا در
حدود ده مكتب و مذهب در ميان اهل تسنن موجود بود .
ما بحث خود را درباره فقهاء اهل تسنن به سه بخش تقسيم می‏كنيم : دوره‏
پيش از پيشوايان مذاهب ، دوره پيشوايان ، دوره بعد از پيشوايان .
دوره ، قبل از پيشوايان دوره ، تابعين است ، دوره كسانی است كه رسول‏
اكرم را درك نكرده‏اند ، اما صحابه آن حضرت را درك كرده‏اند . در اين‏
دوره هفت نفر در مدينه بودند كه به فقهاء سبعه معروفند و آنها عبارتند
از :
1 - ابوبكربن عبدالرحمن بن حارث بن هشام مخزومی . اين مرد از قريش‏
است و نسبت به يكی از برادران ابوجهل می‏برد . در سال 94 درگذشته است .
2 - سعيدبن مسيب مخزومی ، اين مرد نيز از قريش است ، به زهد و
عبادت معروف است ، گويند پنجاه سال شب زنده‏داری كرد و با وضوی نماز
عشا نماز صبح را خواند . علامه سيد حسن صدر در تاسيس الشيعه ( 2 ) و بعضی‏
ديگر از علمای

پاورقی :
( 1 ) الفهرست ، صفحه . 305
( 2 ) تأسيس الشيعه صفحه . 298