اهل خراسان است ، در سال 385 متولد شده و در سال 408 يعنی در سال 23سالگی به بغداد كه آنوقت مركز بزرگ علوم و فرهنگ اسلامی بود مهاجرتكرد و تا پايان عمر در عراق ماند و پس از استادش سيد مرتضی رياست علمیو فتوائی شيعه به او منتقل شد . مدت پنج سال پيش شيخ مفيد درس خواندهاست ساليان دراز از خدمت شاگرد مبرز شيخ مفيد يعنی سيد مرتضی بهرهمندشده است . استادش سيد مرتضی در سال 436 درگذشت و او 24 سال ديگر بعداز استادش در قيد حيات بود . دوازده سال بعد از سيد در بغداد ماند ولیبعد به علت يك سلسله آشوبها كه خانه و كتابخانهاش به تاراج رفت بهنجف مهاجرت كرد و حوزه علميه را در آنجا تأسيس كرد و در سال 460 درهمانجا درگذشت . قبرش در نجف معروف است . شيخ طوسی كتابی در فقه دارد به نام النهايه كه در قديمالايام كتاب درسیطلاب بوده است ، كتاب ديگری دارد به نام مبسوط كه فقه را وارد مرحلهجديدی كرده است و در عصر خودش مشروحترين كتاب فقهی شيعه بوده است .كتاب ديگری دارد به نام خلاف كه در آنجا هم آراء فقهاء اهل سنت را ذكركرده و هم رأی شيعه را . شيخ طوسی كتابهای ديگر نيز در فقه دارد . قدماتا حدود يك قرن پيش اگر در فقه " شيخ " به طور مطلق میگفتند مقصودشيخ طوسی بود و اگر شيخان میگفتند مقصود شيخ مفيد و شيخ طوسی بود . شيخطوسی يكی از چند چهره معروفی است كه در سراسر فقه نامشان برده میشود .خاندان شيخ طوسی تا چند نسل همه از علما و فقها بودهاند ، پسرش شيخابوعلی ملقب به مفيد ثانی فقيه جليل القدری است . و بنابر نقلمستدركالوسائل ( ج 3 ص 498 ) او كتابی دارد به نام امالی و كتابالنهايه پدرش را نيز شرح كرده است . مطابق نقل كتاب لؤلؤالبحرين دختران شيخ طوسی نيز فقيهه و فاضلهبودهاند شيخ ابوعلی فرزندی دارد به نام شيخ ابوالحسن محمد ، بعد از پدرشابوعلی مرجعيت و رياست حوزه علميه به او منتقل شد و بنا بر نقل ابنعماد حنبلی در كتاب شذرات |