خود را از مفتيان اولی كه در زمان غيبت صغرا بودهاند آغاز میكنم . 1 - علی بن بابويه قمی متوفا در سال 329 ، مدفون در قم . پدر شيخ محمدبن علی بن بابويه معروف به شيخ صدوق است كه در نزديكی شهر ری مدفون است . پسر محدث است و پدر ، فقيه و صاحب فتوا . معمولا اين پدر و پسر به عنوان " صدوقين " ياد میشوند . 2 - يكی ديگر از فقهاء به نام و معروف آن زمان كه معاصر با علی بن بابويه قمی است ، بلكه اندكی بر او تقدم زمانی دارد ، عياشی سمرقندی صاحب تفسير معروف است . او مردی جامع بوده است ، گرچه شهرتش به تفسير است ، او را از فقهاء شمردهاند . كتب زيادی در علوم مختلف و از آن جمله در فقه دارد . ابنالنديم در الفهرست میگويد : كتب او در خراسان رواج فراوان دارد . در عين حال ما تاكنون نديدهايم كه در فقه آراء او نقل شده باشد ، شايد كتب فقهی او از بين رفته است . عياشی ، ابتداء سنی بود و بعد شيعه شد ، ثروت فراوانی از پدر به او ارث رسيد و او همه آنها را خرج جمع آوری و نسخه برداری كتب و تعليم و تعلم و تربيت شاگرد كرد . بعضی جعفر بن قولويه را كه استاد شيخ مفيد بوده است ( در فقه ) همدوره علی بن بابويه و قهرا از فقهای دوره غيبت صغرا شمردهاند و گفتهاند كه جعفربن قولويه شاگرد سعد بن عبدالله اشعری معروف بوده است ( 1 ) ولی با توجه به اينكه او استاد شيخ مفيد بوده است و در سال 367 و يا 368 درگذشته است نمیتوان او را معاصر علی بن بابويه و از علمای غيبت صغرا شمرد ، آنكه از علمای غيبت صغرا است پدرش محمد بن قولويه است . 3 - ابن ابی عقيل عمانی ، گفتهاند : يمنی است ، عمان از سواحل دريای يمن است ، تاريخ وفاتش معلوم نيست ، در آغاز غيبت كبرا میزيسته است . پاورقی : |