قرطبی اهل قرطبه اندلس ( اسپانيا ) است . در سال 567 درگذشته است .11 - ارشاد العقل السليم الی مزايا القرآن الكريم ، معروف به تفسيرابوالسعود . ابوالسعود مؤلف اين تفسير از اكابر علمای عثمانی در قرن دهماست . سلطان بايزيد دوم از او به واسطه تأليف اين تفسير قدردانی وتجليل فراوان كرد . پس از اشتغال به مقام قضا و جلوس به مسند قاضیالقضاتی در سال 952 مفتی و شيخالاسلام بلاد عثمانی شد . تفسيرابوالسعود مكرردر قاهره چاپ شده است . من اين تفسير را نديدهام ولی بعضی از محققين واساتيد درجه اول تفسير عصر ما برای اين تفسير ارزش فراوانی قائلند .ابوالسعود در سال 982 در گذشته است . 12 - روحالبيان . اين تفسير به فارسی و عربی مخلوط است . اشعار فارسیعرفانی زيادی در آن گنجانيده شده است . مؤلف اين تفسير شيخ اسماعيل حقیاز علمای عثمانی است . در استانبول به وعظ و ارشاد مشغول بود و بعد بهشهر بروسه از شهرهای تركيه رفت . اين مرد صوفی منش است ، تفسيرش نيزذوقی و عرفانی است . به واسطه عقايد صوفی مابانه مورد آزار معاصرينشواقع شد . شيخ اسماعيل حقی در سال 1127 درگذشته است . 13 - روح المعانی . اين تفسير تاليف سيد محمود بن عبدالله بغدادی حسنیحسينی معروف به آلوسی است . آلوسی شافعی مذهب بوده اما در بسياریمسائل از فقه حنفی پيروی میكرده است آلوسی قصيده عينيه معروف عبدالباقیموصلی عمری در مدح اميرالمؤمنين علی عليه السلام را شرح كرده است . اينقصيده همان است كه سيد كاظم رشتی معروف نيز آنرا شرح كرده و كتابش بهشرح القصيده معروف است . آلوسی اهل عراق است . گويند : طائفهای هستنددر عراق به اين نام كه مشهورند و آلوس نام نقطهای است در ساحل فرات (1 ) آلوسی در سال 1270 درگذشته است . پاورقی : ( 1 ) ريحانةالادب ، چاپ سوم ، جلد اول ، صفحه . 59 |