المتاخرين حاج شيخ مرتضی انصاری قرار گرفت . در همان ايام ، توفيق تشرف حضور آقا سيد علی شوشتری را يافت و در نزدآن عارف كامل مراحل سير و سلوك را طی كرد و خود به مقامی از كمال ومعرفت رسيد كه كمتر نظيری برايش میتوان جست . اگر همه شاگردان حوزه حكيم سبزواری به حضور در حوزه او افتخار میكنند ،حوزه حكيم به حضور چنين مردی مفتخر است . حوزه تعليم و تربيت مرحوم آخوند ملا حسينقلی بيشتر حوزه تربيت بود تاتعليم ، حوزه انسانسازی بود ، از اين حوزه مردان بزرگی برخاستهاند ، ازمطالعه مواضع متفرقه كتاب نقباء البشر میتوان به وسعت دائره آن پی برد. طبق آنچه از مدارك و اسناد منتشره درباره سيد جمالالدين اسدآبادیمعروف به افغانی به دست میآيد ( 1 ) سيد در مدت اقامتش در نجف ازمحضر دو نفر بهرهمند شده است : يكی شيخ انصاری و ديگر آخوند ملا حسينقلی. نظر به اينكه تصريح شده كه سيد در نجف به تحصيل علوم عقلی اشتغالداشته به علاوه از آثارش كم و بيش پيدا است و هم تصريح شده كه سيد ازمحضر اين دو نفر استفاده كرده است ، ظاهر اينست كه سيد علوم عقلی رانزد آخوند آموخته است . عليهذا سيد جمال با يك واسطه شاگرد حكيمسبزواری است . سيد جمال طبق مدارك موجود در مدت اقامت در نجف با مرحوم سيد احمدكربلائی تهرانی و مرحوم سيد سعيد حبوبی از شاگردان آخوند همدانی كه بهوارستگی و طی مراحل سير و سلوك معروفند رفاقت و صميميت داشته است ( 2) و اين يكی ديگر از شگفتيهای زندگی اين مرد خارقالعاده است و بعدتازهای به شخصيت او میدهد . پاورقی : ( 1 - 2 ) رجوع شود به كتاب ( سيد جمال الدين حسينی پايهگذار نهضتهایاسلامی ) صفحات 26 - 31 و به ( مجموع اسناد و مدارك درباره سيد جمال )گردآورده دكتر اصغر مهدوی و ايرج افشار . |