دارد كه معروف است . فارابی فلاسفه قبل از خود را تحتالشعاع قرار داد ،تالی تلو ارسطو شمرده شد و معلم ثانی لقب يافت . طبقه چهارم از اين طبقه افراد زيادی نمیشناسيم آنچه از نقلها برمیآيد اينست كهفارابی و ابوبشر متی و ابن كرنيب شاگردها داشتهاند ، ولی اطلاع درستی ازآنها نداريم . از شخصيتهای اين طبقه : 1 - يحيی بن عدی منطقی نصرانی است ، اين مرد با ابن النديم معاصر بودهاست و ابن النديم نسبت به پركاری او اعجاب دارد . ابن النديم و ابنالقفطی و ابن ابی اصيبعه بالاتفاق نوشتهاند كه وی شاگرد ابونصر فارابی وابوبشر متی بوده است . همه ( مخصوصا ابن القفطی ) كتابهای زيادی از اونقل كردهاند كه بيشتر منطقی است ، ولی احيانا مسائلی از مسائل فلسفهاولی ( كه در دوره قبل از فارابی خصوصا در مسيحيان كمتر ديده میشود ) طرحكرده است . ابنالنديم و به تبع او ابن القفطی و ابن ابی اصيبعه نوشتهاندكه رياست منطقيين در زمان او به او منتهی شده بود وی در سال 363 و يا364 درگذشته است و گفتهاند 81 سال عمر كرده است . 2 - غير از يحيی بن عدی ، در طبقه چهارم جمعيت اخوان الصفا و خلانالوفا را بايد نام برد ، گروهی هستند گمنام و خود خواستهاند گمنام باشند، اما نشان دادهاند كه گروهی هستند هم فيلسوف و هم متدين و متعهد ، بهمنظور اصلاح جامعه براساس ايدهای كه داشتهاند به كار بردن فلسفه و دينتوأما دست بكار شده ، انجمنی تشكيل داده ( حزب مانند ) اعضاء میپذيرفتهو شروط و آدابی داشتهاند و مجموع 52 رساله كه در حقيقت بيان كننده جهانبينی و ايدهئولوژی آنها است و از يك نظر يك دائرهالمعارف برای عصرآنها محسوب میشود و اثری است جاودانی و از شاهكارهای جهان اسلامآفريدهاند . اخوانالصفا هم از اسلاف خود مخصوصا فارابی متأثر بودهاند وهم در اخلاف خود اثر گذاشتهاند ، هر دو |