مترجمين منطق و فلسفه از سريانی و يونانی نيز ايرانی نبودهاند . ولی نظر باينكه ترجمه كتب يكی از مظاهر خدمات ايرانيان به تمدن اسلامی است ما نام مترجمينی كه از فارسی به عربی ترجمه كردهاند مطابق آنچه ابنالنديم در الفهرست نقل كرده است ذكر ميكنيم هر چند باز همه مترجمين از فارسی به عربی نيز ايرانی نبودهاند . كسانی كه ابنالنديم آنها را ذكر كرده است افراد ذيلاند : عبدالله بن مقفع مترجم منطق ارسطو و خداينامه كه ريشه و منبع اصلی شاهنامه است و مترجم كليله و دمنه كه از كتب هند است و در زمان انوشيروان به پهلوی برگردانده شده بود و ابن مقفع آنرا به عربی بسيار فصيح برگرداند ( 1 ) ابوسهل فضل بن نوبخت متصدی بيتالحكمة در زمان هارون و مأمون ( 2 ) . حسن بن موسی نوبختی . احمد بن يحيی بلاذری مورخ معروف و صاحب كتاب فتوح البلدان ، موسی بن خالد ، يوسفبن خالد ( اين دو نفر مستخدم داود بن عبدالله بن حميدبن قحطبه بودهاند ) علی بن زياد تميمی ، حسن بن سهل ، احمدبن يحيی جابر ، جبلة بن سالم كاتب هشام ابن عبدالملك . اسحق بن يزيد ناقل اختيار نامه ، محمد بن جهم برمكی ، هشام بن القاسم ، موسی بن عيسی الكردی ، زادوية بن شاهويه اصفهانی ، محمدبن بهرام بن مطيار اصفهانی ، بهرام بن مردانشاه ، عمروبن الفرخان ( 3 ) سلم متصدی بيتالحكمة ( 4 ) صالح بن عبدالرحمان نويسنده حجاج و ناقل دفاتر دولتی از عربی به فارسی ( 5 ) عبدالله بن علی ناقل برخی كتب هندی ( كه قبلا به فارسی ترجمه شده بود ) ، از فارسی به عربی ( 6 ) . پاورقی : |
