فتوای يك فقيه مالكی مذهب و تأييد يك فقيه شافعی مذهب شهيد شده است. او شاگرد شاگردان علامه حلی و از آن جمله فخرالمحققين بوده است .كتابهای معروف شهيد اول در فقه عبارت است از اللمعه كه در مدت كوتاهیدر همان زندانی كه منجر به شهادتش شد تأليف كرده است ( 1 ) و عجيباينست كه اين كتاب شريف را در دو قرن بعد فقيهی بزرگ شرح كرد كه اوسرنوشتی مانند مؤلف پيدا كرد ، يعنی شهيد شد و شهيد ثانی لقب گرفت ،شرح لمعه تأليف شهيد ثانی است كه همواره از كتب درسی طلاب بوده و هست. كتابهای ديگر شهيد اول عبارت است از : دروس ، ذكری ، بيان ، الفيه ،قواعد . همه كتب او از نفائس آثار فقهی است . كتب شهيد اول نيز مانندكتب محقق و علامه حلی در عصرهای بعد ، از طرف فقهاء شرحها و حاشيههایزياد خورده است . در ميان فقهاء شيعه ، كتابهای سه شخصيت فوقالذكر ، يعنی محقق حلی ،علامه حلی ، شهيد اول كه در قرن هفتم و هشتم میزيستهاند ، به صورت متونفقهی درآمده و ديگران بر آنها شرح و حاشيه نوشتهاند و كسی ديگر نمیبينيمكه چنين عنايتی به آثار او شده باشد . فقط در يك قرن گذشته دو كتاب ازكتابهای شيخ مرتضی انصاری كه در حدود صدو سيزده سال از وفاتش میگذردچنين وضعی به خود گرفته است . خاندان شهيد اول خاندان علم و فضل و فقه بودهاند و نسلهای متوالی اينشرافت را برای خود نگهداری كردهاند . شهيد سه پسر دارد كه هر سه از علماو فقها بودهاند همچنانكه همسرش امعلی و دخترش ام الحسن نيز فقيههبودهاند و شهيد زنانرا در پارهای از مسائل فقهی به اين دو بانوی فاضلهارجاع میكرده است . در كتاب ريحانةالادب مینويسد : " بعضی از بزرگانفاطمه دختر شهيد را " شيخة " و " ست المشايخ " يعنی سيده المشايخ ،لقب دادهاند . پاورقی : ( 1 ) گويند برای اميرعلی بن مؤيد ، امير سربداريان خراسان . |
