و آن را ترقی داده كامل كرد ( 1 ) . و هم او میگويد : مسلمانان قسمت عمده علوم فلسفی و رياضی و هيئت و طب و ادبيات مللمتمدن را به زبان عربی ترجمه و نقل كردند و از تمام زبانهای مشهور آن روزو بيشتر از يونانی و هندی و فارسی كتابهايی ترجمه كردند و در واقع بهترينمعلومات هر ملتی را از آن ملت گرفتند مثلا در قسمت فلسفه و طب و هندسهو منطق و هيئت از يونان استفاده نمودند ، و از ايرانيان تاريخ و موسيقیو ستارهشناسی و ادبيات و پند و اندرز و شرح حال بزرگان را اقتباس كردند، و از هنديان طب ( هندی ) حساب و نجوم و موسيقی و داستان و گياهشناسیآموختند ، از كلدانيان و نبطيها كشاورزی و باغبانی و سحر و ستارهشناسی وطلسم فرا گرفتند و شيمی و تشريح از مصريان به آنان رسيد . و در واقععربها ( مسلمين ) علوم آشوريان و بابليان و مصريان و ايرانيان و هنديان ويونانيان را گرفته و از خود چيزهايی بر آن افزودند و از مجموع آن علوم وصنايع و آداب ، تمدن اسلام را پديد آوردند ( 2 ) . نخستين حوزه علمی علوم و فرهنگ اسلامی ، و بطور كلی تمدن اسلامی ، تدريجا رشد كرد و باليدو بارور شد . مانند هر موجود زنده كه اول به صورت يك سلول پديد میآيد وتدريجا در اثر استعداد و مايه حياتی كه در آن سلول نهفته است رشد میكندو همراه با رشد خود قسمت قسمت و شاخه شاخه میشود و شكل میگيرد و بالاخرهبه صورت يك دستگاه متشكل درمیآيد .پاورقی : ( 1 ) تاريخ تمدن اسلام ، ترجمه فارسی ، صفحه . 178 ( 2 ) همان مدرك ، صفحه 246 - . 247 |