و در شرح حال محمود غزنوی مینويسد : سلطان يمين الدولة و امين الملة چون نواحی هند بگرفت ، در اقاصی آنولايت به جايی رسيد كه هرگز رايت اسلام بر آن حدود طلوع نكرده بود و ازدعوت محمدی به هيچ عهد بدان طرف معجزه و آيتی نرسيده بود و عرصه آنبقاع از ظلمت كفر و شرك پاك كرد و مشاعل شريعت در آن ديار و امصار برافروخت و مساجد بنياد نهاد و تلاوت كتاب عزيز و دراست قرآن مجيد ودعوت اذان و شعار ايمان ظاهر گردانيد . . . رفتار محمود غزنوی در جانب مشرق بیشباهت به عبدالرحمن اول حكمراناسپانيا فاتح اسلامی در مغرب نيست . ولی ناگفته نماند كه بين فتوحاتاسلامی در شرق و غرب تفاوتی بزرگ به چشم میخورد مسلمانان عرب در جانبغربی توانستند دامنه فتوحات خود را تا قلب اروپا پيش ببرند ، اما درطول تاريخ بسياری از آن مناطق از حوزه متصرفات اسلامی خارج شد ، و مردمآن سرزمين مسلمانی را رها كردند ، ولی تمدن اسلامی كه به وسيله عنصرايرانی در نواحی شرقی پايهگذاری شد ، آنچنان ثابت و استوار ماند كه پساز گذشت قرنها هنوز آن مردم به قبله مسلمانان نماز میخوانند و كتابكريم را تلاوت میكنند . و شگفت اينكه در همان سال كه قسمتی از خاكمسلمانان در ناحيه شمالی شبه جزيره عربستان مورد تجاوز واقع و اشغالگرديد ، در جانب شرق ايران دولتی با 90 ميليون تن به نام پاكستان بوجودآمد و الحاق خود را به ممالك اسلامی اعلان نمود ( 1 ) . هر چند در اين فتوحات نام قلج ارسلان ، سبكتكين ، محمود غزنوی و امثالآنها برده میشود كه ترك نژادند ، اما همانطور كه آقای دكتر شهيدی تذكر پاورقی : ( 1 ) همان كتاب صفحات 180 - . 182 |
