منطقی و انسانی بود . آنها عرب را به كتاب خدا دعوت كردند . گفته رسول خدا راست آمد كه فرمود : " به خدا قسم آخر كار عجم شما را به دين اسلام و كتاب خدا دعوت خواهد كرد آنچنانكه در اول كار آنها را به كتاب خدا دعوت كرديد ( 1 ) در قيامهايی كه در صدر اسلام از طرف مسلمانان ايرانی صورت گرفت سخن از تساوی انسانهاست نه فضيلت عجم بر عرب . نهضت سياه جامگان خراسان عليه مظالم و تبعيضات اموی به نام اسلام و عدل اسلامی آغاز گشت نه به نام ديگر . داعيان و نقيبان عباسيان كه مخفيانه به دعوت میپرداختند دم از عدل اسلامی میزدند و مردم را به " الرضی من آل محمد " میخواندند . رايتی كه برای مردم خراسان از طرف صاحب دعوت ( كه نامش مخفی نگه داشته میشد ) رسيد سياه بود و آيه مباركه « اذن للذين يقاتلون بانهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدير »بر آن ثبت بود . در آغاز نهضت ، نه نام آل عباس در ميان بود و نه نام ابومسلم و نه نام قوميت ايرانی و نه نام ديگر ، تنها نام اسلام و قرآن و اهل بيت و عدل و مساوات اسلامی مطرح بود و هيچ شعاری در بين نبود جز شعارهای مقدس اسلامی ، ابومسلم بعدها از طرفابراهيم امام معرفی شد . در يكی از سفرها كه داعيان عباسی مخفيانه به مكه آمدند و با ابراهيم امام ملاقات كردند ، او ابومسلم را كه هيچ معلوم نيست كی است ؟ اهل كجاست ؟ عرب است يا ايرانی ؟ معرفی كرد و چون ابومسلم در خراسان ظهور كرد به نام ابومسلم خراسانی معروف شد ! برخی تاريخ نويسان ايرانی اخيرا كوشش دارند كه همه موفقيتهای قيام سياه جامگان را مرهون شخصيت ابومسلم معرفی كنند . شك نيست كه ابومسلم سردار لايقی بوده است ، ولی آن چيزی كه زمينه را فراهم كرد چيز ديگر پاورقی : |