و هر چيز مضر را به خاطر اينكه از شرش مامون بماند میپرستيده است ، بشرقبل از اينكه به مسئله خير و شر به صورت فلسفی توجه پيدا كند ، يعنی قبلاز آنكه هر موجودی را ممزوجی از دو عنصر خير و شر و نور و ظلمت بداند ،آتش را میپرستيده است . در آن ادوار فقط اشياء را به دو دسته مهم تقسيممیكرده است ، يك دسته را خوب و دسته ديگر را بد میدانسته است واحيانا برای هر نوع از اين انواع خدايی قائل بوده و آن خدا را خوب يا بدمیدانسته است ، و اما اينكه در هر موجودی دو عنصر تشخيص دهد و هر مركبیرا ممزوجی از ضدين بداند مربوط است به دورههايی كه فكر بشر تكامل بيشتریيافته بوده است . به هر حال قدر مسلم اين است كه تقديس و تعظيم آتشدر ميان آريائيان سابقه زيادی دارد و از هر عنصر ديگر بيشتر مورد توجهبوده است . آقای دكتر معين میگويد ؟ قطع نظر از اوستا و به ويژه گاتها كه قدمت آنرا از هزار و صد تا هفتصدپيش از مسيح نوشتهاند ، در جزء آثار قديم ايران ، در اسحق آوند جنوببهستان ( بيستون ) نقشی از زمان مادها مانده كه قدمت آن به قرن هشتمپيش از مسيح میرسد ، اكنون اين نقش موسوم است به " دكان داود " و آنگوری است كه در بدنه كوه تراشيده شده و تصوير آن عبارت است از يكايرانی كه در برابر آتش ايستاده است . گيرشمن گويد : ما سه معبد از عهدهخامنشی میشناسيم يكی در " پاسارگاد " كه به امر كورش ساخته شده ،ديگری در نقش رستم در جبهه مقبره داريوش كه شايد به دستور خود او بناشده و سومين در شوش كه ظاهرا متعلق به زمان اردشير دوم است ( 1 ) .مطلبی كه قابل توجه است اين است كه عكس العمل زردشت در مقابل اينعمل چه بوده است ؟ آيا زردشت اين كار را نهی كرده و بار ديگر بعد از اورواج يافته و عملا پاورقی : ( 1 ) مزديسينا و ادب پارسی ، صفحه . 278 |
