كه آيين مزدايی به مسئله خير و شر میدهد لااقل اين نتيجه را دارد كه خدارا از مسؤوليت " بديهايی " كه در جهان میبينيم مبرا میسازد ( 1 ) .دست شما درد نكند ، خداوند سايه آقای پ ، ژ ، دومناشه و آيين مزدايیرا از سر خودش و همه ملكوت اعلی كم و كوتاه نفرمايد . اگر آيين مزدايی خدا را از اساس انكار میكرد بهتر او را از مسؤوليتبديهايی كه آقای پ . ژ ، دومناشه میبيند مبرا میساخت . آيين مزدايیخواسته ابروی خدا را اصلاح كند چشم خدا را كور كرده است ، خواسته استبديها را كه يك سلسله امور اضافی و نسبی ، و در تحليل نهائی ، عدمیهستند به خدا نسبت ندهد ، خدا را از خدايی در نيمی از مخلوقات معزولكرده است . در آيين مزدايی به عدمی بودن شرور و ضروری و لاينفك بودناينها از جهان طبيعت و به فوائد و آثار و حكمتهای اين به اصطلاح شرور وبديها توجه نشده است و برای رهايی از اشكالی كه دچارش بوده است تيشهرا برداشته و ريشه را قطع كرده است . ما در اينجا نمیتوانيم وارد بحث خير و شر بشويم ، بحثی است عالی وعميق و دلكش ( 2 ) از ورطههايی است كه " در آن ورطه هزاران كشتی فروشده و تختهای از آن بركنار نامده است " يكی از آن كشتيها كشتی آيينمزدائی است . شيطان يك نكته كه لازم است اينجا توضيح داده شود اين است : ممكن است برخیخيال كنند كه اهريمن در كيش زردشتی با شيطان در دين اسلام فرقی ندارد ،يعنی اگر اهريمن را مخلوق اهورامزدا بدانيم مساوی میشود با شيطان كه ازنظر اسلام مخلوق خدا و عامل بديهاست . ولی اين طور نيست ، شيطان از نظر اسلام نقشی در آفرينش اشياء ندارد ،در اسلام اصلا چنين انديشه ای وجود ندارد كه در نظام خلقت موجوداتنامطلوبیپاورقی : ( 1 ) مزديسنا و ادب پارسی ، صفحه 25 نقل از كتاب تاريخ تمدن ايرانی.( 2 ) در كتاب عدل الهی مستوفا درباره اين مساله بحث كردهايم . |