گراييده است ، چه دليلی بهتر از اينكه " اهورامزدا " در دورههای بعدشكل و شمايل پيدا كرده و مجسمهاش همه جا ديده میشود . قبلا گفتيم كه زردشت آنچنانكه به او نسبت میدهند به مفهوم خدای مجردپی برده بوده است ، لهذا آنجا كه از قربانی نهی میكند میگويد " خدا جسمنيست كه احتياج به غذا داشته باشد " ( 1 ) . ولی خدا در دوره ساسانی رسما دارای شكل و شمايل و ريش و عصا و رداست. نقشهايی كه از دوره ساسانی در نقش رجب و نقش رستم و طاق بستان ماندهو در آن نقشها اهورامزدا تاج سلطنت را به اردشير يا شاهپور يا خسرو عطامیكند نشان میدهد كه چگونه موبدان ساسانی از اهورامزدا كه در انديشهزردشت تجرد يافته بود بتی ساختهاند . كريستن سن نقش رستم را اينچنين شرح میدهد : اورهرمزد تاجی كنگره دار بر سر نهاده است و گيسوان مجعدش از بالای سرو ميان تاج پيدا است . حلقههای گيسو و ريش دراز و مربع او هيئتی بسيارعتيق دارد ، لكن از حيث لباس چندان با شاه متفاوت نيست ، او نيزنوارهای چين خورده دارد كه از تاجش آويخته است . زين و برگ اسبان (اسب خدا و اسب شاه ) يكسان است ، فقط لوحی كه در قسمت مقدم زين شاهنهادهاند منقش به سر شيران برجسته است ، اما زين اسب اورمزد داراینقش گل است ( 2 ) . پاورقی : ( 1 ) قرآن كريم میفرمايد : " لن ينال الله لحومها و لا دمائها و لكنينالها التقوی منكم »" ولی قرآن اصل قربانی را به عنوان اطعام فقرا منع نمیكند . و اطعموا البائس الفقير 0 و كلوا منها و اطعموا القانع والمعتر ». ( 2 ) ايران در زمان ساسانيان ، صفحه . 112 ايضا رجوع شود به صفحه 110، شمايل خدا در نقش رجب ، و صفحه 257 ، شمايل خدا در نقش رستم ، وصفحه 481 شمايل خدا در طاق بستان . |
